اگرچه رسانه ها تصویری یکی از ابزار مهم و تاثیرگذار دیپلماسی عمومی غرب محسوب می شوند، اما عدم توجه به جامعه ایرانی توسط متخصصین آمریکایی، سبب شده است که آمریکا در بحث رسانه های فارسی زبان شکست سنگینی بخورد و مسوولان کاخ سفید به این نتیجه برسند که در جنگ رسانه ای شکست خورده و نتوانستند به اهداف حداقلی خود دست پیدا کنند و باید این دو شبکه را تعطیل دانست.
۱- عدم تأثیرگذاری ناچیز در مخاطبین
از مواردی که برای تعطیلی این دوشبکه بیان شده است، تأثیر ناچیز و کاهش مخاطبین این دو شبکه در میان فارسی زبانان است به حدی که بر اساس آمار منتشر شده، سهم صدای آمریکا و رادیو فردا در میزان جذب مخاطب، ۵٫۱ درصد است در حالی که دو شبکه BBC و MANOTO روی هم رفته ۴۹ درصد مخاطبین را به خود جذب کرده اند.
بنابر این گزارش، بخش فارسی صدای آمریکا وابسته به دولت ایالات متحده با بودجه سالیانه ۲۳ میلیون دلار کمتر از پنج درصد مخاطب دارد در حالی که شبکه من و تو با سالیانه ۹ میلیون دلار، ۳۲ درصد مخاطبین فارسی زبان را به خود اختصاص داده است.
.
آمار منتشر شده از میزان مخاطبین رسانه های فارسی زبان
از سوی دیگر، در مقایسه آماری بین سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۱، میزان بیندگان و مخاطبین صدای آمریکا از ۱۹٫۶ به ۶٫۱ درصد کاهش یافته است.
۲- انتشار عمدی اطلاعات نادرست در وبسایت BBG
از دیگر دلایل توقف رادیو فردا و صدای آمریکا، انتشار آمار نادرست در وبسایت رسمی BBG است، بطوریکه مسوولان قسمت فارسی زبان صدای آمریکا، با تعمد برای گرفتن بودجه سالیانه و حتی مبلغی بیش از بودجه درنظر گرفته، آمار سال ۲۰۱۰ خود را برای سال ۲۰۱۲ منتشر کردند در حالیکه این رسانه از سال ۲۰۱۰ تا سال ۲۰۱۱ بیش از نیمی از مخاطبین خود را از دست داده است اما در آمار سال ۲۰۱۲، عدد ۲۱ درصد را به عنوان میزان مخاطبین صدای امریکا منتشر کرده است.[۱]
در قسمت دیگری از این گزارش آمده است: صدای آمریکا بدون هیچ اطلاع قبلی، برنامه پارازیت با اجرای “کامبیز حسینی” را بدون هیچ دلیل قانع کننده ای متوقف و مجری آن را اخراج کرده است پس چگونه ممکن است این رسانه بدون هیچ برنامه جذابی، در سال ۲۰۱۲ ۲۱ درصد مخاطب داشته باشد در حالیکه بی بی سی فارسی با تنوع در اجرا و جذب افراد جدید، بسیاری از مخاطبین فارسی زبان را به خود جذب کرده است.
“هیلاری کیلنتون” وزیر خارجه سابق آمریکا و یکی از اعضای BBG در دیدار سالانه خود گفته است: با توجه به ظرفیت BBG و همچنین اهداف این مجموعه، ما هیچ کاری نتوانستیم انجام بدهیم و BBG تقریبا مرده است.
کلینتون همچنین می گوید: ما در BBG آن کارهایی را که در جنگ سرد انجام می دادیم را هم انجام نمی دهیم و نمی توانیم پیام آمریکا را به سراسر جهان برسانیم.[۲]
۳- ساختاری مبتنی بر فامیل گرایی و پارتی بازی
بنابر گزارش منتشر شده توسط پزوهشگاه کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۲، سطح بالایی از فامیل گرایی، آشفتگی و آلودگی در قسمت فارسی زبان صدای آمریکا اتفاق افتاده است و عملا این مسائل، اهداف و ماموریت های دیپلماسی عمومی آمریکا را نه تنها اجابت نکرده بلکه در مواردی خلاف راهبرد دیپلماسی عمومی آمریکا عمل کرده است.[۳]
مصادیقی از اشفتگی و فامیل بازی در صدای آمریکا به شرح زیر است:
۱- گسترش فامیل گرایی و پارتی بازی در استخدام کارکنان بدون گزینش و کنترل
۲- پارتی بازی برای انتن دادن به گروه های خاصی از اصلاح طلبان به دلیل سابقه های دوستی و ندادن آنتن به دیگر گروه های مهم
۳- پرداختن بیش از حد با اخباری که مشکلات جامعه آمریکایی را نشان می دهد در صورتی که به مشکلات رژیم ایرانی بسیار کمتر پرداخته می شود.
۴- استخدام دوستان و آشنایان بدون صلاحیت و تجربه لازم برای کار در رسانه و همچنین عدم توجه به درخواست دیگر متقاضیان شایسته
در ادامه گزارش کنگره درباره صدای آمریکا آمده است: بسیاری از کارمندان صدای آمریکا نه تنها هیچ سابقه رسانه ای و ژورنالیستی ندارند بلکه از فراریان سیاسی ایران و تنها از جریان اصلاح طلبان هستند، افرادی همچون علی افشاری ، احمد باطبی، فریبا داودی مهاجر و … که احتمالا مامور سازمان اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در میان کارمندان صدای آمریکا هستند.
در این گزارش با اشاره به مضمون برنامه های غیر اخلاقی صدای آمریکا آمده است: اگرچه صحبت در باب مسائل جنسی از نظر فرهنگ غربی پذیرفته شده است و جامعه ایرانی هم جامعه باز و آزادی است، اما خانواده های ایرانی عملا دارای ساختار خاص و محافظه کاری هستند و پخش برنامه هایی با مضمون جنسی نه تنها به نفع دیپلماسی عمومی آمریکا نیست بلکه به جذب مخاطب هم کمکی نمی کند و عملا سبب دور شدن مخاطب ایرانی از رسانه آمریکایی می شود.
۴- وسعت نامناسب اداره با توجه به خروجی
با توجه به گزارش وبسایت BBG، کل کارمندان این اداره در ۴۳ زبان مختلف، ۱۲۰۹ نفر است در حالیکه صدای آمریکا در بخش فارسی بیش از ۲۰۰ نفر کارمند دارد[۴] که ۷۹ نفر به عنوان تمام وقت و ۱۱۴ نفر به عنوان پیمان کار هستند.
در ادامه این گزارش با توجه به بودجه سالیانه BBG که در حدود ۲۰۵ میلیون دلار با مخاطبین هفتگی ۱۴۱ میلون نفر است، بودجه بخش فارسی با تنها با ۵ درصد مخاطبین کل، ۲۳ میلیون دلار است در حالیکه بودجه دیگر بخش های صدای امریکا، سالیانه کمتر از ۵ میلیون دلار است و بیشتر از صدای آمریکا فارسی و رادیو فردا برنامه اجرا می کنند و برنامه های ابتکاری بیشتری ارائه می دهند اما این دو شبکه هیچ ابتکاری از خود نشان نداده و عملا کمکی به دیپلماسی عمومی آمریکا نکردند.
۵- تبدیل شدن صدای آمریکا به پایگاهی برای اصلاح طلبان
بسیاری از کارمندان و پیمان کاران صدای آمریکا، حامیان و افراد متصل به جریان اصلاحات در ایران است و صدای آمریکا عملا تبدیل به پایگاهی شده است تا اصلاح طلبان از دوستان خود تعریف کرده و دیگر رقبای خود را مسخره و بی اعتبار کنند.
آنچه از گزارش فوق می توان نتیجه گرفت، شکست آمریکا در بخش دیپلماسی رسانه ای خود علیه ایران است و عملا بحث دیپلماسی عمومی آمریکا در بخش رسانه، به دولت انگلیس واگذار شده است و شبکه هایی همچون MANOTO و BBC PERSIAN به جای شبکه های آمریکایی، برای فارسی زبانان برنامه تولید می کنند.
