افق نیوز:رییس صندوق توسعه ملی با بیان اینکه مساله برداشت پنج میلیارد دلاری از منابع صندوق توسعه ملی توسط دولت در زمانی مطرح شده که هنوز حق امضای من در صندوق توسعه ملی نهایی نشده بود، اظهار کرد: صندوق توسعه ملی به سرنوشت حساب ذخیره ارزی دچار نمیشود و اینکه این سمت ماندگار خواهد بود یا خیر برای شخص بنده هیچ اهمیتی ندارد.
محمدرضا فرزین در اولین نشست خبری خود در صندوق توسعه ملی اظهار کرد: این صندوق بر اساس بند ۲۲ سیاستهای کلی برنامه پنجم و ماده ۸۴ قانون برنامه پنجم تاسیس شده و کلیه وظایف هیات عامل و هیات امنا در اساسنامه آن توضیح داده شده است.
وی با بیان اینکه صندوق توسعه ساختار و چارچوب کاری مشخصی دارد، گفت: سالانه ۲۰ درصد از درآمدهای نفتی به صندوق توسعه واریز میشود که این میزان در سال جاری به ۲۳ درصد رسیده است.
رییس صندوق توسعه ملی با بیان اینکه منابع صندوق باید در بخشهای پر بازده اقتصادی سرمایهگذاری شود، تصریح کرد: حفظ درآمدهای نفتی برای نسلهای آینده یکی از دلایل ایجاد صندوق توسعه ملی است و اکنون نزدیک به ۸۰ کشور دنیا نسبت به ایجاد صندوق توسعه اقدام کردهام و حتی برخی کشورهایی که فاقد درآمدهای نفتی هستند، صندوق توسعه ایجاد کردهاند.
فرزین در ادامه با بیان اینکه کاهش وابستگی دولت به درآمدهای نفتی از عمده دلایل تشکیل صندوق توسعه ملی بوده است، گفت: در واقع اکنون ۲۰ درصد درآمدهای نفتی به حساب دولتی واریز نمیشود و باید از طریق بانکهای عامل به عنوان تسهیلات به بخش خصوصی پرداخت شده و وارد اقتصاد شود.
رییس صندوق توسعه ملی با بیان اینکه این صندوق اهداف تثبیتی دارد، افزود: با توجه به اینکه نوسانات نرخ نفت در بودجه دولت تاثیر دارد، کاهش وابستگی دولت به نفت میتواند منجر به تثبیت شود.
فرزین با تاکید بر اینکه منابع صندوق توسعه ملی باید کاملا در اختیار بخش خصوصی قرار بگیرد، گفت: همچنین صندوق اجازه دارد در بازارهای پولی و مالی خارج از کشور سرمایهگذاری کند.
وی بربین نسلیبودن صندوق و اهمیت حراست از آن تاکید و خاطر نشان کرد: منابع صندوق باید در بخشهایی سرمایهگذاری شود که بازده داشته و مسائل و مشکلات اقتصاد کشور را حل کند.
رییس صندوق توسعه ملی این صندوق را فرصتی تاریخی برای کشور و به ویژه بخش خصوصی و تعاونی اعلام و خاطر نشان کرد: با استفاده از منابع صندوق این بخشها میتواند توانمند شده و به ایفای نقش بهتری در اقتصاد بپردازند.
فرزین با بیان اینکه منابع صندوق ارزی است و منابع آن نیز به صورت ارزی در اختیار بخش خصوصی قرار میگیرد، تصریح کرد: به عنوان رییس هیات عامل در چارچوب اساسنامه و تکالیف قانونی عمل خواهم کرد.
** برنامههای صندوق توسعه در سال ۹۱
رییس صندوق توسعه ملی درباره برنامههای سال ۹۱ اظهار کرد: با همکاری اعضای هیات عامل برنامهای مشخصی را برای سال ۹۱ که تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی نامگذاری شده است، تدوین کردهایم و تمام منابع صندوق را در جهت تحقق رهنمود مقام معظم رهبری صرف کرده و از ظرفیتهای آن استفاده خواهیم کرد، چرا که همواره یکی از گرههای اصلی تولید مساله تولید مالی بوده است.
وی به مطالعات انجام شده در زمان حضورش در وزارت امور اقتصادی و دارایی در این زمینه اشاره و اضافه کرد: مطالعات نشان داد که باید در برنامه پنجم برنامه مشخصی را برای تولید داشته باشیم که در این راستا در اولین اقدام نظامنامه مربوط به تسهیلات ارزی را اصلاح و شرایط مناسبی را ایجاد کردیم تا صندوق نقش بیشتری در تامین مالی سایر بخشها داشته باشد.
وی حمایت و تامین مالی کلیه طرحهایی را که بتواند آثار مربوط به تحریمها را در اقتصاد کاهش دهد، از اولویتهای صندوق توسعه ملی اعلام و خاطر نشان کرد: حمایت از کار، سرمایه ایرانی نوسازی و تکمیل طرحهای موجود و صدور خدمات فنی و مهندسی و حمایت از پیمانکاران در بازارهای بینالمللی از دیگر اولویتهای صندوق توسعه ملی است.
رییس صندوق توسعه ملی به پروژههای نیمهتمام و طرحهای نیمهکاره اشاره و خاطر نشان کرد: یکی از دلایلی که باعث کاهش سرمایه بهرهبرداری شده، طرحهای نیمهتمام است، بنابراین یکی از تاکیدات ما این است که بخش عمدهای از منابع را به سوی طرحهای نیمهتمام سوق دهیم.
** تاکید بر توجه به صنایع پاییندستی نفت
فرزین با بیان اینکه ۳۵ هزار میلیارد دلار را برای بخشهای تولید قرار میدهیم گفت: بخش نفت، گاز و پتروشیمی اولین اولویت ماست، زیرا برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی باید در صنایع پاییندستی نفت و پتروشیمی سرمایهگذاری بیشتری داشته باشیم، از سوی دیگر مطالعات نشان میدهد که نفت و گاز از مزیتهای نسبی و اقتصادی کشور بهشمار میرود.
وی افزود: اولویت دوم صنعت و معدن است چرا که اگر میخواهیم به رشد هشت درصدی دست پیدا کنیم باید بخش عمده منابع در این حوزه سرمایهگذاری شود.
فرزین سرمایهگذاری در صادرات را از دیگر اولویتهای دیگر صندوق اشاره و خاطر نشان کرد: در سالهای گذشته نرخ رشد مناسبی را در بخش صادرات داشتهایم، اما برای ایجاد بازارهای جدید باید از صادرکنندگان حمایت کنیم.
رییس صندوق توسعه ملی اولویت دیگر را بخش کشاورزی دانست و گفت: باید به این بخش توجه کرده و تسهیلات لازم را به آن پرداخت کنیم تابه خودکفایی لازم در محصولات کشاورزی اصلی برخوردار شویم.
** حرکت صندوق در چارچوب قانون و اساسنامه
وی در ادامه در پاسخ به اینکه آیا با انتخاب شما در صندوق توسعه نحوه اداره صندق تغییر میکند، گفت: صندوق دارای ارکان مشخصی است و سازمان بازرسی دیوان، محاسبات و سازمان حسابرسی بر آن نظارت میکنند، همچنین صندوق موظف است هر سه ماه یکبار گزارشی را تهیه و به کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی ارائه دهد، بنابراین نهاد نظارتی مشخصی بر عملکرد هیات عامل نظارت میکند و طبیعتا حرکت ما در چارچوب قانون و اساسنامه خواهد بود.
فرزین در ادامه در پاسخ به اینکه چقدر فکر میکنید که در این سمت ماندگار خواهید بود، گفت: در خصوص اینکه این پست ماندگار خواهد بود برای شخص بنده هیچ اهمیتی ندارد و تا زمانی که رییس هیات عامل قانونی هستم، کار را انجام میدهم و طبیعتا با تغییر شرایط سر کار میآیم اما باید توجه کرد که صندوق نهادی مستقل است اما باید منابع آن حفظ شود و در جاهایی که اهمیت داشته و بازده اقتصادی بالایی دارد، سرمایهگذاری شود.
** واکنش فرزین نسبت به برداشت پنج میلیارد دلاری
دبیر ستاد هدفمندسازی یارانهها در ادامه درباره واکنش نمایندگان مجلس نسبت به برداشت پنج میلیارد دلاری از منابع صندوق توسعه ملی اظهار کرد: این مساله در روزی مطرح شد که من به عنوان رییس صندوق توسعه ملی منسوب شده بودم و در همان زمان روابط عمومی صندوق تکذیبهای صادر کرد.
وی افزود: پنج میلیارد دلار عدد کمی نیست و در زمانی اعلام شده که هنوز حق امضای من در صندوق توسعه ملی نهایی نشده بود و از سویی دیگر اگر برداشت پنج میلیارد دلاری از صندوق توسعه ملی درست بود، هیات نظارت باید نسبت به این مساله واکنش نشان میداد.
به گفته او با طرح این مسائل صندوق توسعه ملی تضعیف شده و زیر سوال میرود.
فرزین با اشاره به اینکه عملکرد من در چارچوب قانون خواهد بود، گفت: اگر قانون تغییر کند، ما باز هم براساس آن عمل خواهیم کرد.
فرزین افزود: اعتقاد داریم که در هیات عامل باید گرههای اصلی تولید برطرف شود بنابراین در این راستا تغییراتی در نظامنامه صندوق ایجاد کردیم که بخشی از آن در مجلس مصوب و بخش دیگری توسط هیات عامل به تصویب رسیده است.
** جزییات قرارداد عاملیت صندوق با بانک
رییس صندوق توسعه ملی گفت: در جلسه ۲۸ اسفندماه سال گذشته منابع صندوق ۲۸ هزار و ۵۷۳ میلیون دلار بود که از این میزان هشت هزار و ۳۰۰ میلیون دلار مسدود شده است.
وی قراردادهای عاملیت با بانکها را ۲۲ هزار و ۶۰۰ میلیون دلار اعلام و تصریح کرد: با اکثر بانکهای دولتی و خصوصی قرارداد عاملیت داریم و به دنبال انعقاد قرارداد با بانکهای ملی، پاسارگاد و تجارت هستیم.
** تفویض اختیار هیات امنا به هیات عامل
دبیر ستاد هدفمندسازی یارانهها همچنین درباره تفویض اختیارات هیات امنا به هیات عامل اظهار کرد: هیات امنا در تاریخ ۳۰ مردادماه سال گذشته در زمان مدیریت قبلی نیز بیش از ۹۰ درصد وظایف را به رییس هیات عامل تفویض کرد بنابراین این امر جدید نیست، اما به دلیل اطلاعرسانی بیشتر واکنشهایی را در پی داشته است.
وی گفت: هیات امنا در سال دوبار تشکیل جلسه میدهد، بنابراین سعی میکند که بخشی از اختیارات را به هیات عامل واگذار کند، اما بهطور کلی نظارت مستمر توسط هیات نظارت بر صندوق توسعه صورت میگیرد.
فرزین همچنین با تاکید بر اینکه هیات نظارت بر صندوق توسعه ملی نظارت میکند و بیم دولتیشدن صندوق توسعه ملی نباید وجود داشته باشد.
وی گفت: در زمان تشکیل صندوق توسعه ملی منطق این بود که در اجرا اکثریت با دولت یا قوه مجریه باشد به همین دلیل دو سوم آرا در هیات امنا به قوه مجریه و در نظارت دو سوم به غیر از قوه مجریه اختصاص داده شد و اگر اکنون مجلس قصد تغییر اساسنامه را داشته باشد، نظرش محترم است.
** سهم تعاون از صندوق توسعه ملی
رییس صندوق توسعه ملی درباره تحقق سهم ۲۵ درصدی تعامل از اقتصاد ملی و نقش سه درصدی آن در شرایط فعلی اظهار کرد: بر اساسنامه صندوق توسعه ملی هر کجا که نام بخش خصوصی آمده به تعاون نیز اشاره شده است. بنابراین هر تسهیلاتی که به بخش خصوصی بدهیم، به تعاونیها نیز پرداخت میکنیم و حتی برخی شرایط برای تعاونیها نسبت به بخش خصوصی سختتر است.
** بانکهای عامل با سرمایهگذاران طرف هستند
فرزین افزود: صندوق توسعه منابع خود را در داخل کشور در اختیار بانکها قرار میدهد و در واقع بانکها با صندوق طرف هستند، بنابراین تمام اقدامات سرمایهگذاری باید از طریق بانکهای دارای قرارداد عاملیت صورت بگیرد تلاش ما این است که طرحهای بزرگ در چارچوب اساسنامه صورت بگیرد.
وی گفت: صندوق توسعه ملی اولویت پرداخت تسهیلات را به بانکها اعلام میکند، اما طرحها اگر دارای مشکلات و بدهی معوقه به بانکها باشد، مسائل باید در چارچوب قوانین پولی و بانکی کشور بررسی شود.
**جزییات حذف شرط آورده ۱٫۵ برابری بانکها
رییس صندوق توسعه ملی در ادامه درباره حذف آورده ۱٫۵ برابری بانکها اظهار کرد: در سال گذشته صندوق بانکها را موظف کرده بودند که معادل ۱٫۵ برابر تسهیلات ارزی تسهیلات ریالی پرداخت کند، اما به دلیل محدودیتهای ریالی ارز صندوق توسط طرحها جذب نمیشد، بنابراین در سال جاری این بند را حذف کردیم و بانکها میتوانند به میزان نیاز طرح تسهیلات ارزی پرداخت کنند. به عبارت دیگر دریافت تسهیلات ارزی منوط به تسهیلات ریالی نیست.
** پیگیری برای کاهش تسهیلات ارزی بر افزایش واردات
وی در ادامه با بیان اینکه منابع صندوق در داخل نمیتواند به ریال تبدیل شود، گفت: منابع ارزی صندوق در خارج از کشور میتواند تبدیل به ریال و سایر ارزها شود. بنابراین به دنبال شرایط بهتری هستیم تا آثار اختصاص وامهای ارزی را بر افزایش واردات کاهش دهیم.
** درباره سرنوشت صندوق نگران نباشید
رییس صندوق توسعه ملی در ادامه در پاسخ به این که آیا صندوق توسعه به سرنوشت صندوق توسعه ارزی دچار نمیشود، گفت: تلاش کردم اساسنامه صندوق را توضیح دهم تا بدانید صندوق توسعه کاملا نظارت میشود.
وی با بیان اینکه صندوق به طرحهایی وام میدهد که سهم دولت حداکثر ۲۰ درصد باشد، خاطر نشان کرد: حتی اگر سهم دولت در طرحی ۲۱ درصد باشد باید یک درصد به بخش خصوصی واگذار شود، بنابراین امکانپذیر نیست به طرحی که ۵۰ درصد آن متعلق به دولت است تسهیلات بدهیم.
فرزین ادامه داد: دلیل اینکه صندوق توسعه به سرنوشت حساب ذخیره ارزی دچار نمیشود، این است که اساسنامه آن متفاوت است و تسهیلات آن باید به بخش خصوصی، تعاونی و غیردولتی اختصاص داده شود که چارچوبی صحیح است.
وی گفت: نگران نباشید هیچ اتفاقی نمیافتد و اگر هم اتفاقی بیفتد نهادهای نظارتی نظارت کرده و خبر میدهند.
** لزوم اقدام برای پوشش نوسانات نرخ ارز
رییس صندوق توسعه ملی در ادامه درباره پرداخت تسهیلات ارزی و نگرانی نسبت به نوسانات نرخ ارز گفت: باید برای این موضوع فکری داشته باشیم تا نوسانات نرخ ارز را پوشش دهیم.
وی ادامه داد: این امر اقدامی است که باید توسط امور اقتصادی و بانک مرکزی و معاونت برنامهریزی صورت بگیرد.
فرزین در ادامه با بیان اینکه آیا درآمد صندوق توسعه ملی تا پایان سال به ۵۰ میلیارد دلار میرسد، گفت: اگر درآمدهای نفتی در سال جاری محقق شود، تقریبا به عددی که پیشبینی شده است، دست پیدا میکنیم.
وی افزود: بخشی از درآمدهای صندوق به صورت پرداخت تسهیلات هزینه میشود اما به مرور به اقساط بازگشت خواهد داشت.
** جزییات پرداخت تسهیلات به طرحها
رییس صندوق توسعه ملی در ادامه با بیان اینکه حدود هشت هزار و ۳۰۰ میلیون دلار از منابع را به طرحها اختصاص دادهایم، گفت: حدود سه هزار میلیارد تومان به صورت ریالی پرداخت شده و مابقی تسهیلات ارزی بوده است.
وی با بیان اینکه ۷۸٫۵ درصد به طرحهای صنعت و معدن اختصاص داده است، خاطر نشان کرد: به بخش مسکن و ساختمان ۱۱٫۷ درصد اختصاص داده شده که شش هزار و ۱۰۹ نفر اشتغالزایی را در پی داشته است. همچنین ۳٫۰۷ درصد به بخش حملونقل اختصاص یافته است.
** اختصاص ۱۳۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای خرید هواپیما
فرزین در ادامه در پاسخ به ایسنا درباره اختصاص تسهیلات به بخش حملونقل و به ویژه حملونقل هوایی خاطر نشان کرد: هفته گذشته جلسهای با مسوولان وزارت راه در خصوص اختصاص بخشی از منابع صندوق به خرید هواپیما داشته ایم و بنا شد که منابع خوبی به این بخش اختصاص داده شود.
وی در ادامه با بیان اینکه مسوولان باید با بانکهای عامل مذاکره کنند، گفت: در سال جاری ۱۳۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق برای خرید هواپیمای نو برای صنعت هوایی اختصاص داده میشود.
فرزین درباره مشکل شرکتهای هواپیمایی در مورد وثیقه و اینکه بانکها هواپیما را به عنوان تضمین قبول ندارند، گفت: در این راستا در حال مذاکره هستیم تا مشکل حل شود.