تحریریه افق: در میان صفحات پرحادثه تاریخ انقلاب اسلامی، نام «ورامین» با قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ گره خورده است؛ مردمی که در روزهایی که خفقان پهلوی بیداد می‌کرد، با پای پیاده به سمت تهران حرکت کردند تا از مرجعیت، دین و حقانیت صدای امام خمینی(ره) دفاع کنند. قیامی که اگرچه با گلوله پاسخ داده شد، اما شعله‌های آن، سرانجام سلطنت را سوزاند.
از ورامین تا میدان خراسان
۱۵ خرداد ۱۳۴۲، هنگامی که خبر دستگیری امام خمینی(ره) در قم به شهرها رسید، نخستین جرقه اعتراضات مردمی از ورامین آغاز شد. هزاران نفر از مردم این دشت کهن، با شعارهای انقلابی به سوی تهران حرکت کردند، اما پیش از رسیدن به میدان خراسان، با حمله سنگین نیروهای مسلح رژیم مواجه شدند. ده‌ها تن از جوانان و مردان این دیار به شهادت رسیدند و نامشان برای همیشه در تاریخ انقلاب ماندگار شد.
مردم بی‌سلاح، اما با بصیرت
ورامینی‌ها نه حزب داشتند و نه پشتیبانی سیاسی؛ تنها تکیه‌شان به ایمان مذهبی، پیروی از مرجعیت شیعه و غیرت دینی‌شان بود. آنان در حالی که هیچ سازماندهی نظامی نداشتند، در حرکتی خودجوش، قلب رژیم را لرزاندند.
حجت‌الاسلام ناطقی، از روحانیون حاضر در مراسم ۱۵ خرداد ورامین، می‌گوید:
«قیام مردم ورامین نه صرفاً یک اعتراض، که نماد تولد اراده دینی علیه استبداد بود. آن‌ها فهمیدند که دفاع از مرجعیت، دفاع از اسلام است؛ حتی اگر به قیمت جانشان تمام شود.»
بازتاب قیام در گفتمان انقلاب
امام خمینی(ره) بارها در سخنرانی‌های خود از مردم ورامین به عنوان نماد فداکاری یاد کردند. ایشان در یکی از بیانات خود فرمودند:
«مردم ورامین با مشت خالی در مقابل تانک‌ها ایستادند؛ این ایمان بود که آن‌ها را جلو برد، نه سلاح.»
قیام ورامین، نقطه عطفی بود که رژیم شاه را از خواب غفلت بیدار کرد و مردم سایر نقاط کشور را برای آغاز مبارزات گسترده‌تر آماده ساخت. این حرکت، در کنار قیام‌های دیگر مانند تبریز، مشهد و قم، بذر انقلاب اسلامی را در دل ملت ایران پاشید.
تجلی فرهنگ ایثار در تاریخ محلی
در ورامین، نام شهدا و پیشگامان قیام ۱۵ خرداد هنوز زنده است. خیابان‌ها، مدارس و میادین به نام آن‌هاست و نسل جدید، در کنار پدران خود، خاطرات آن روز تاریخی را در هیئت‌ها و محافل زنده نگه می‌دارند.
یکی از بازماندگان قیام، حاج حسین محمدی، که در زمان قیام نوجوانی ۱۶ ساله بوده، می‌گوید:
«ما برای دفاع از امام‌مون حرکت کردیم، نه پول داشتیم، نه رسانه، ولی قلب‌مون روشن بود. تا زنده‌ام، به آن روز افتخار می‌کنم.»
ورامین، صدای آغاز
قیام ۱۵ خرداد، سرآغاز انقلابی بود که پانزده سال بعد به ثمر نشست. نقش مردم ورامین در این حماسه، نه فقط تاریخی، بلکه الگویی فرهنگی برای مقاومت مردمی در برابر ظلم است. در روزگاری که صدای حق خاموش می‌شد، این مردم دشت‌نشین بودند که فریاد شدند.
