پل سه خط طلا در سواد کوه+تصاویر

پل ورسک که در ناحیه سوادکوه واقع در استان مازندران ساخته شده از بزرگترین پل های راه آهن سراسری ایران است. این پل در ۲۵۰ کیلومتری تهران و ۱۰۰ کیلومتری ساری قرار دارد. ورسک نزدیک به ۲۵۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این پل در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی بازگشایی شد.

پل ورسک در دره ورسک در روستای ورسک، واقع در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر زیرآب و ۸۵ کیلومتری شهر قائمشهر در محور فیروزکوه و در مسیر راه آهن شمال قرار دارد. پل ورسک از شاهکارهای مهندسی زمان خودش به حساب می آمده است. این پل در زمان حکومت رضا شاه در ایران توسط آلمانی‌ ها به رهبری مهندس اتریشی به نام والتر اینگر ساخته شد. حجم پل ورسک که دارای ۶۶ متر دهانه قوسی اصلی و ۱۱۰ متر ارتفاع از ته دره است، جمعاً ۴۵۰۰ متر مکعب است. طول کلی پل ۸۶ متر است. عظمت این پل که در واقع دو کوه عظیم و سخت را به یکدیگر اتصال می دهد ستودنی است. این پل راه ارتباطی راه آهن سراسری شمال جنوب بوده که با شگفتی تمام و با ابزار آلات بسیار ساده مانند دینامیت و دریل دستی ساخته شده بود و در ساخت آن از هیچ سازه فلزی استفاده نشده است. این پل در دوران جنگ جهانی دوم پل پیروزی نامیده می‌شد.

امروزه پل ورسک علاوه بر اهمیت ویژه در صنعت حمل و نقل، از جاذبه‌ های سیاحتی کشور نیز محسوب می‌شود. پل ورسک در شمار مهم‌ ترین آثار فنی مهندسی راه آهن شمال ایران محسوب می‌شود. قطارهای مسافری تهران به ساری و تهران به گرگان پس از گذشت بیش از ۷۰ سال هر روز ۴ بار از روی آن می‌گذرد. قطارهای باری و سوختی نیز از روی آن می‌گذرند.

گفته می شود رضا شاه شخصا برای افتتاح این پل به سوادکوه همان زادگاه خویش آمد و به دستور او مهندس اتریشی یعنی اینگر نیز موظف شد تا در هنگام عبور اولین قطار از روی پل زیر پل قرار گرفته تا در صورت تخریب این پل اولین شخص کشته شده از این حادثه خود او باشد.

این بنا از ملات سیمان و شن شسته شده و آجر ساخته شده و در ساختمان آن از آرماتور استفاده نشده است. به بیان دیگر این بنا از ملات غیر مسلح ساخته شده است. هزینه ساخت آن در آن زمان، بالغ بر ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بوده است. برای ساخت این پل عظیم چند طرح مبتنی بر استفاده از مصالح بنایی که بیشتر مقرون به صرفه بوده، به تصویب رسید. ورسک از جمله پل‌های استراتژیک ایران است که توسط مهندسان آلمانی و اتریشی با تضمین ۷۰ ساله احداث شد.

اصطلاح سه خط طلا:

اصطلاح سه خط طلای راه‌ آهن شمال مربوط به دره ای در سه کیلومتری بعد از پل ورسک و بعد از روستای ورسک به سمت گدوک در ارتفاعات شرق جاده تهران – شمال مشاهده می‌ باشد. طراحی این خطوط به جهت کم کردن شیب و افزایش ضریب قدرت لوکوموتیوها در نظر گرفته شده است که برای ایرانیان ارزشی به مراتب بیشتر از طلا دارد. از این رو به این سه حط راه آهن که بالای یکدیگر قرار دارند به اصطلاح سه خط طلا می گویند.

بهترین مکان برای مشاهده و عکسبرداری از پل ورسک و سه خط طلا، جاده فیروزکوه می باشد. شما باید ماشین خود را در جای مناسب پارک کرده و نظاره گر زیبایی و عظمت این اثر زیبا شوید. به دلیل نزدیکی به جاده لطفا مراقب خود و فرزاندتان باشید.

پل ورسک در کتاب رکورد گینس، در بخش پل‌ های با ارتفاع بیش از ۶۱ متر به ثبت رسیده است. همچنین این پل تاریخی به شماره ۱۵۴۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
عکاس : حسین نعمتی
خبرنگار : مرتضی شکری