شهر همدان مرکز استان همدان است که در زمان مادها بنا شده است و در آن زمان به نام هگمتانه معروف بود و پایتخت ایران به شمار میرفت. در واقع همدان پایتخت تمدن و تاریخ ایران است؛به همین دلیل از اهمیت خاصی برخوردار است و سالیانه گردشگران زیادی به این شهر سفر میکنند.
آرامگاه طبیب، شاعر و عارف ایرانی، ابوعلی سینا، که شهرت جهانی دارد در میان میدانی به همین نام واقع است. میدانی بیضوی با درختان چنار کهنسال و آبنماهایی الهام گرفته از باغهای ایرانی که تفرجگاه زیبایی را به وجود آورده است. طرح و نقشهی بنا از برج قابوس بن وشمگیر در شهر گنبد کاووس اقتباس شده است. تالار جنوبی آرامگاه محل نگهداری سکه، سفال و اشیای کشفشده مربوط به هزارههای قبل از میلاد است. در تالار شمالی، مجموعهای نفیس از کتابهای خطی و آثار بوعلی سینا گردآوری شده است.
به صحرا بنگرم صحرا ته وینم / به دریا بنگرم دریا ته وینم
به هر جا بنگرم کوه و در و دشت / نشان روی زیبای ته وینم
آرامگاه باباطاهر عریان، عارف، شاعر ایرانیتبار و دوبیتی سرای اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم در همدان قرار گرفته است. این آرامگاه در میدانی به همین نام در شمال همدان قرار دارد. این اثر در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در سطح محوطه داخلی آرامگاه، کاشیکاری معرق و تزیینات بسیار ظریفی به کار رفته که جلوه خاصی به قسمتهای داخلی مزار داده است. اشعار باباطاهر با لهجه ملایری یا با لهجهای از زبان لری سروده شدهاند. در محوطه داخلی این آرامگاه، ۲۴ دوبیتی روی ۲۴ قطعه سنگ زیبا حک شده و در قسمت پایین اطراف محوطه داخلی مزار نصب شده است. ساعت بازدید از آرامگاه بابا طاهر عریان در بهار و تابستان از ساعت ۹ تا ۲۱ و در فصول پاییز و زمستان ۹ تا ۱۷ است. در کنار این آرامگاه، موزه صنایع دستی استان همدان قرار دارد که میتوانید از آن نیز بازدید کنید.
مجموعه تفریحی، توریستی و ورزشی گنجنامه همدان در میدان گنجنامه و در پنج کیلومتری غرب شهر همدان و کوههای الوند قرار دارد. آب و هوای مطبوع کوهستان، دره فرحبخش الوند و چشمانداز زیبای دشت میشان جذابیتی را پدید آورده که گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب میکند. این مجموعه شامل چندین جاذبه گردشگری است که برای بازدید از همه آنها لازم است یک روز کامل را به آن اختصاص دهید.
در این دهکده توریستی میتوانید از سنگنبشتههای گنجنامه و آبشار گنجنامه دیدن کنید. تلهکابین گنجنامه، پیست اسکی تاریکدره، تلهسیژ و تلهاسکی، ورزش تعادل هوایی در ضلع غربی مجتمع گنجنامه، پیادهروی روی پل معلق ۲۰۰ متری، تیرول یا پرواز فردی روی کابلی به طول ۵۲۰ متر و بسیاری تفریحات دیگر را نیز در این مجتمع تفریحی گردشگری تجربه کنید.
هرودوت این شهر را ساخته دیاکو دانسته و گفته است که هفت دیوار داشته که هرکدام به رنگ یکی از سیارهها بودهاند. در حفاریهای باستانشناسی سالهای اخیر در تپه هگمتانه مشخص شده است که محل کاخهای باشکوه این ناحیه باستانی، در تپه هگمتانه کنونی واقع بوده است. نکته قابلتوجه این شهر باستانی، شبکه منظم و پیشرفتهی آبرسانی آن بوده است.
گنبد علویان در میان نمونههای به جا مانده از معماری دوره اسلامی بینظیر و از نمونههای منحصربهفرد معماری ایرانزمین است. گنبد علویان در چهار باغ علویان در نزدیکی میدان امامزاده عبدالله شهر همدان قرار دارد. این گنبد از سمت شمال در خیابانی که میدان عینالقضات را به میدان امامزاده عبدالله وصل میکند، قرار گرفته و از سمت جنوب با خیابان باباطاهر و از شرق با خیابان اکباتان محصور شده است. این اثر یکی از شاهکارهای معماری و گچبری بعد از اسلام در همدان است و طی شماره ۹۴ در تاریخ ۱۵٫۱۰٫۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
عکاس: مهسا سربازی
خبرنگار: فرناز سادات حسینی