در قرن بیست و یکم یکی از مباحث و فرصتهایی که دولتها میتوانند برای نیروهای متقاضی کار کشور به ویژه در مورد فارغالتحصیلان دانشگاهی فراهم کنند، امکان اشتغال در خارج از کشور و حضور در بازارهای کار دیگر کشورها است.
کاهش نرخ بیکاری، ایجاد تنوع در درآمد کشور و به ویژه کاهش وابستگی منابع ارزی به نفت، انتقال تجربیات فنی و مهندسی، حفظ شأن و هویت نیروی کار، سازماندهی و استفاده از نیروی متخصص به جای فرار مغزها و بهبود وضعیت اعتماد به نیروی کار ایرانی در کشورهای دیگراز مزیتهای اعزام نیروی کار به خارج از کشور است.
با توجه به جوانی جمعیت و نرخ بالای بیکاری در بین فارغ التحصیلان دانشگاهی و متخصص در کشور، اعزام این قشر از نیروی کار کشور میتواند گامی مثبت در جهت رشد و توسعه کشور تلقی شود. کشورهای فرستنده نیروی کار میتوانند از وجوه ارسالی توسط مهاجرین و همچنین مهارتهای آموخته شده آنها استفاده کند.
همچنین برنامهریزی و اعزام نیروی کار و متخصص به خارج از کشور میتواند تا حدودی در کاهش فرار مغزها نیز موثر باشد. بر این اساس افراد متخصص و تحصیلکردهای که امکان فعالیت در داخل کشور برای آنها مهیا نیست میتوانند با نظارت قانونی و کنترل شده به خارج از کشور اعزام شوند و در موارد نیاز به کشور بازگردند، در صورتی که در پدیده فرار مغزها برگشتی در کار نخواهد بود و این موضوع میتواند یک آسیب جدی به کشور وارد آورد.
امید ملک، مدیرکل دفتر توسعه نهادهای اشتغال و هدایت نیروی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعزام نیروی کار به خارج از کشور را در صورت انجام بر اساس ضوابط، برای کشور دارای محسنات دانست و گفت: اگر بتوانیم از فرصتهای کار موجود در بازار کار بینالملل استفاده کنیم، در حقیقت توانستهایم هم تجربه نیروی کار را افزایش دهیم و برای کشور ارزآوری خواهد داشت. این مسئله در نهایت سبب رشد دانش فنی و کاهش فقر میشود که نهتنها هیچ ایرادی ندارد؛ بلکه بسیار مثمرثمر خواهد بود.
وی درباره حضور نیروی کار ایرانی در خارج از کشور بیان کرد: برای حضور نیروی کار ساده و نیمهماهر مسئلهای وجود ندارد. برای نیروهای متخصص هم اگر در یک رشته کاری، چنین نیروهایی مازاد وجود داشته باشد و در ایران بیکار باشد، امکان ارسال ایشان به خارج از کشور وجود دارد.
ملک از نشست وبیناری بین مسئولان وزارت کار و امور اجتماعی کشور عراق و مسئولان حوزههای اشتغال، بهزیستی و فنی و حرفهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ج.ا.ایران و نیز رایزن اقتصادی ج.ا. ایران در کشور عراق که در روز چهارشنبه مورخ ۱۴۰۲.۶.۲۹ برگزار شد، خبر داد.
در این نشست، موضوعات مربوط به بیانیه مشترک همکاری میان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ج.ا.ایران و وزارت کار و امور اجتماعی عراق مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
مدیر کل توسعه نهادهای اشتغال و هدایت نیروی کار، آمادگی این وزارتخانه را برای اعزام نیروی کار مازاد ایرانی به کشور عراق در تمامی سطوح شغلی اعلام نمود.
وی افزود: با توجه به اطلاعات واصله مبنی بر نیاز کارفرمایان عراقی در شهر بصره به نیروی کار، ضروری است برای تامین این نیاز، طرف عراقی نیازهای شغلی خود را به همراه شرایط و مشخصات نیروی کار مورد نیاز، مدت قرارداد، حقوق و دستمزد، بیمه، مهارتها و تسهیلاتی که برای نیروی کار در نظر میگیرد را به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام و صدور روادید کار برای نیروی کار اعزامی را تسهیل نماید.
همچنین ایشان اشاره نمودند با توجه به حضور نیروی کار ایرانی در اقلیم کردستان عراق، لازم است به منظور ساماندهی نیروی کار ایرانی، حمایتهای قانونی لازم در جهت پرداخت دستمزد عادلانه، شرایط کار و حمایت بیمهای به عمل آید.
در ادامه، طرف عراقی آمادگی خود را برای تشکیل کمیته مشترک جهت اجرایی شدن موارد تعیین شده در بیانیه مشترک منعقده اعلام نمود تا در جلسات حضوری، اجرایی شدن برنامههای بیانیه مشترک مورد بحث و بررسی قرار گیرد.