به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری آریا، روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی به قلم «دیوید پیلینگ» با اشاره به اظهارات مقام ارشد سازمان ملل مبنی بر اینکه جهان با بدترین بحران انسانی مواجه است، بصورت سوال و جواب به اینکه چرا جهان با بدترین بحران انسانی مواجه است و نیز به دلایل قحطی و خشکسالی در کشورهای آفریقایی، کشور جنگ زده یمن و سوریه و نیز بحران آوارگان پرداخت و نوشت: سازمان ملل هشدار داده است که جهان با بزرگ ترین بحران انسانی خود از زمانی که این سازمان در سال ۱۹۴۵ تاسیس شده، مواجه است. این سازمان اعلام کرد که ۲۰ میلیون نفر در کشورهای یمن، سودان جنوبی، سومالی و شمال شرق نیجریه با قحطی و گرسنگی دست و پنجه نرم می‌کنند و با «سطح ویرانگر ناامنی غذایی» مواجهند.
«استفان اوبراین» معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه روز جمعه در نشست شورای امنیت گفت: بدون تلاش‌های هماهنگ و جامع جهانی، مردم به سادگی از گرسنگی و بیماری می میرند و تعداد بیشتری از آنها رنج می‌برند و از بیماری می میرند. سازمان های کمک کننده ماهها -و در مورد سومالی سالها- درباره فاجعه‌ای قریب الوقوع هشدار داده اند. اما وضعیت در ۱۲ ماه گذشته به سرعت وخیم تر شده است. ماه گذشته، سازمان ملل و دولت سودان جنوبی از قحطی در بخش هایی از کشور خبر دادند. سازمان ملل اعلام کرد که برای مهار این بحران به ۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار نیاز است اما فقط بخش کمی از این مبلغ را در اختیار دارد. در اینجا به دلایل کمبود غذا و اقداماتی که در این زمینه انجام شده است، اشاره می کنیم. آیا این بحران ها ساخته دست بشر است؟ پاسخ کوتاه به این سوال مثبت است.
اما با درجات مختلف درباره نقاط مختلف. در سومالی بیشترین حد دخالت بشر مطرح است. از زمانی که سودان جنوبی- جوان ترین ملت جهان- در سال ۲۰۱۱ مستقل شد، این کشور درگیر نبرد خونین شد. دولت «سالوا کر» رئیس جمهور سودان جنوبی و «ریک ماشار» رقیب اصلی وی و معاون سابق درحالی که کشور وارد جنگ داخلی می شد، نتوانستند موفق به حل و فصل اختلافات قومی ریشه دار و جنگ قدرت شوند. آژانس های کمک رسان می گویند که در برخی از مناطقی که به بدترین شکل تحت تاثیر قرار گرفته اند، چندین شبه نظامی مسلح در حال مبارزه برای تسخیر اراضی هستند. غیرنظامیان و شهروندان از سرزمین خود فرار کرده اند و با بحران شدید غذایی مواجهند. حدود ۱۰۰ هزار نفر با قحطی مواجهند و سازمان ملل هشدار داده است که پنج میلیون و پانصد هزار نفر از مردم و یا ۴۰ درصد از جمعیت، در معرض خطر هستند. شمال شرق نیجریه مرکز ستیزه جویی بوکو حرام شده است. دولت در ۱۲ ماه گذشته دست به تهاجمات نظامی زده است اما صدها هزار نفر از مردم مجبور شدند از خانه های خود آواره شوند و یا در مناطق بوکوحرام به دام بیافتند.
برنامه جهانی غذا سازمان ملل می گوید خانواده ها با گرسنگی روبرو هستند، اما وضعیت هنوز در حد قحطی گسترده نشده است که به طور رسمی آن را اعلام کرد. نبرد دو ساله در یمن باعث شده است که این کشور که فقیرترین کشور عربی است با یک بحران انسانی مواجه شود و میلیونها نفر از مردم آن به آستانه گرسنگی برسند. جنگ در یمن به دلیل مبارزه بین عربستان سعودی و ایران- قدرت های رقیب منطقه- تشدید شده است. ریاض دو سال قبل یک ائتلاف نظامی سنی را برای مبارزه با شورشیان حوثی مورد حمایت ایران- که دولت را سرنگون کردند- ایجاد کرد. بیش از ۱۰ هزار غیرنظامی کشته شده اند. حدود ۷ میلیون نفر با کمبود شدید مواد غذایی مواجهند. عربستان سعودی بنادر را بسته است و اگرچه به ظاهر برای متوقف کردن جریان واردات سلاح انجام می شود اما این مسئله بر واردات مواد غذایی تاثیر گذاشته است.
در سومالی چطور؟ و اما در سومالی وضعیت فرق دارد زیرا دلیل اصلی برای گرسنگی، خشکسالی است. چوپانان این خشکسالی را بدترین خشکسالی در طول زندگی و تاریخ خود توصیف کرده اند. دمای هوا در شاخ آفریقا رو به افزایش است و شاخص های آب و هوایی، غیر قابل پیش بینی شده اند و برخی ها این پدیده را در نتیجه گرمایش جهانی می دانند. نبود دولت موثر و شورش های الشباب، گروه جهادی مرتبط با القاعده در این زمینه بی تاثیر نبودند اما علت اصلی افزایش گرسنگی نیستند.
«کوین واتکینز» مدیر اجرایی گروه «کودکان را نجات دهید» به تازگی به پانتلند، در شمال شرق سومالی سفر کرده است و وضعیت این محل را به وضعیتی که در پرتگاه قرار دارد، توصیف کرده است. لاشه های دام های مرده چشم انداز شهر را خراب کرده است. براساس گزارش سازمان ملل و پایگاه اینترتی فیوز نت سومالی برآورد شده است که در سال ۲۰۱۱ حدود ۲۶۰ هزار نفر به دلیل قحطی جان خود را از دست داده اند. فیوز نت که یک گروه هشدار سریع درباره قحطی است، جامعه بین الملل را به علت اقدام خیلی دیرهنگام خود مقصر می داند. واتکینز در این باره گفت که سال ۲۰۱۷ نباید این مسئله تکرار شود، اما گویی این اتفاق در حال تکرار شدن است. تعریف قحطی چیست؟ آژانس های سازمان ملل و گروههای امدادی به یک تعریف دقیق در مقیاس رسمی بین المللی که قحطی را در پنج سطح که سطح اول آن عادی است، تقسیم بندی می کند، پایبند هستند. قحطی در صورتی اعلام می شود که حداقل ۲۰ درصد خانوارها با مشکل کامل کمبود غذا مواجه شوند و ۳۰ درصد دچار سوءتغذیه شدید شده باشند و میزان مرگ و میر به دلیل کمبود غذا در هر روز نیز به ۲ مرگ در هر ۱۰ هزار نفر رسیده باشد. آیا کشورهای کمک کننده خسته هستند؟ بحران آوارگان که در نتیجه جنگ در سوریه ایجاد شده است، میزان زیادی از توجه بین المللی و کمک های مالی را به خود جلب کرده است. اما «چالیس مک دونا» سخنگوی منطقه ای برنامه جهانی غذا طی سخنانی از جوبا، پایتخت سودان جنوبی گفت: خستگی کلمه درستی نیست. این بیشتر شبیه وضعیتی فراتر از توان یک سیستم بشردوستانه است: ۲۰ میلیون مردم بطور بالقوه با قحطی مواجه هستند. یک سال قبل من گفته بودم که این غیر قابل تصور است. آیا کشورها سال به سال محکوم به تکرار این فجایع هستند؟ جواب منفی است. اتیوپی اغلب به دلیل قحطی سالهای ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۵ با فقر و گرسنگی همراه بود و در آن دست کم ۴۰۰ هزار نفر مردند و برخی نیز میزان آن را حدود یک میلیون نفر برآورد کردند. با این حال از آن زمان، یک دولت جدید – خودکامه و سرکوبگر اما با یک دستور کار توسعه ای قوی – گام بزرگی برای جلوگیری از تکرار این روند برداشته است. اتیوپی سال گذشته با بدترین خشکسالی حداقل در سه دهه گذشته مواجه شد. مردم قطعا گرسنه شدند، اما آدیس آبابا توانست واکنش هماهنگ و منسجم بدهد و این واکنش به علت زیرساخت های بهبود یافته، سالها رشد اقتصادی سریع و برنامه ریزی محتاطانه آسان تر صورت گرفت. نتایح مطالعه بنیاد صلح جهانی نشان می دهد که ۱۱۵ میلیون نفر از مردم بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۰ براثر گرسنگی جان خود را از دست داده اند که ۹۰ درصد در نتیجه جنگ، فتوحات و سرکوبگری بوده است. از آن زمان به بعد تعداد کاهش یافته است. اما اگر کشورها متلاشی شوند و اگر دولت ها و یا شبه نظامیان اهداف خود را در راس امنیت غذایی مردم قرار دهند، قحطی هنوز هم می تواند آسیب برساند. خشکسالی های گسترده در تاریخ اخیر: · سومالی ۲۰۱۰-۲۰۱۲ سومالی در سال ۲۰۱۱ از یک قحطی شدید رنج می برد که برآورد شده است حدود ۲۶۰ هزار نفر که نیمی از آنها کودک بوده اند، جان باخته اند. این قحطی در نتیجه خشکسالی شدید در سراسر شاخ آفریقا ایجاد شد و به خاطر بی ثباتی و درگیری بدتر شد. آمار مرگ و میر از میزان برآورد شده ۲۲۰ هزار نفری کشته شده در قحطی مشابه در طول جنگ داخلی در سال ۱۹۹۲ فراتر رفت. · سودان ۲۰۰۸ سازمان ملل در سال ۲۰۰۸ رسما از قحطی در مناطق سودان جنوبی برای اولین بار خبر داد. این کشور سه سال بعد از این قحطی رها شد. برآورد شده است که سه میلیون و هفتصد هزار نفر از مردم بخاطر بحران در نتیجه جنگ و خشکسالی تحت تاثیر قرار گرفته اند. · کره شمالی ۱۹۹۵-۱۹۹۹ بالغ بر سه و نیم میلیون نفر در قحطی چهارساله کره شمالی جان خود را از دست دادند. عوامل مختلفی از قبیل غذا، خشکسالی و سوء مدیریت اقتصادی دلایل این قحطی بودند. · اتیوپی ۱۹۸۳-۱۹۸۵ صدها هزار نفر از مردم در اواسط دهه ۱۹۸۰ بعد از آنکه خشکسالی همه محصولات را از بین برد، از گرسنگی مردند.
