دکتر حسن کربلایی، روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه پژوهش ایرنا اظهار داشت : متاسفانه اغلب رسانه های کشور از نداشتن بنیه مالی کلان، کمبود نیروی کارآمد و حرفهای، نداشتن اندیشه و نقشه راه و استراتژی رسانهای و تنبلی و بیرمقی در تولید در رنج هستند.
وی گفت : این چهار ضعف بزرگ، در کنار هم موجب شده است که تولید محتوا در کشورمان واجد کثرت، خلاقیت و ارائه نگاه تازه نسبت به موضوعات و کشف محتوای برآمده از سیاستها و رفتارها و سناریوهای رسانهای دشمن و در نهایت، نیازهای روز و خواستهای محتوایی مخاطب باشد.
این استاد دانشگاه افزود: این در حالی است که دشمنان نظام در ازای ضعفها و تبعات آن، بلوک رسانهای قدرتمندی تشکیل داده و مطابق با اهداف و استراتژی مشخص، دست به تولید محتوای کثیر و مستمر و حرفهای زده و میزند.
وی ادامه داد : چنین است که رسانههای خارجی گاهی در تولید محتوا نسبت به رسانههای داخلی پیشی و با تفوق، دست برتر مییابند و این به خودی خود؛ یعنی برانگیختن احساسات و از آن خود کردن اعتماد مخاطب.
عضو شورای مرکزی انجمن روزنامهنگاران مسلمان خاطرنشان کرد : در میادین ورزشی، میگویند همواره بهترین دفاع، حمله است؛ این گزاره صحیح و دقیق، در عرصه رسانه نیز صادق است.
وی با تاکید بر اینکه رسانهای موفق ارزیابی میشود که همواره در موضع آفندی است، یادآور شد : رسانه در چنین موقعیتی ، دست به خلاقیت و تولید کثیر میزند و لاجرم حریف را در لاک دفاعی فرو میبرد و محدوده عملش را کاهش می دهد.
وی با بیان اینکه هر اندازه حجم تولید رسانه مهاجم افزایش یابد، حریف در موضع پدافندی بیشتر فرو رفته و گرفتار میشود، گفت : شوربختانه وقتی رفتار رسانههای داخلی را مرور میکنیم؛ میبینیم اغلبشان همواره در لاک دفاعی هزینه پرداختهاند.
کربلایی تصریح کرد: این امر بدان معناست که رسانه دشمن با شایعهسازی اقدام به ترور شخصیت می کند و رسانههای ما با بهدوش کشیدن همان ضعفهای برشمرده؛ با کمرمقی و نگاه سطحی به دفاع پرداختهاند.
وی اظهار داشت: به شکل طبیعی این نوع رسانهها، توان بازیسازی و پرداخت سناریوهای خلاقانه و موثر را ندارند زیرا بیشترین توان و زمان و توجه خود را مصروف به پاسخ و یا همان پدافند کردهاند.
این پیشکسوت رسانه ای با بیان اینکه چنین وضعیتی به معنای مرگ رسانه و بیاثری آن است، گفت: این مطالب در مورد رسانههای خودی و متعهد است و گرنه رسانههایی داریم که کاملا در کف دشمن و مصلوب اراده آن، عمل میکنند! در واقع این رسانهها، بازوی آفند رسانههای دشمن محسوب میشوند.
وی ادامه داد: متاسفانه بهدلایل مختلف نتوانستهایم در مجامع بینالمللی رسانههای خود را قد کشیده و کارگر ببینیم و نخستین دلیل آن است که کشورمان در تحریم رسانهای به سر میبرد.
این تحلیلگر مسائل رسانه خاطرنشان کرد: این امر بدان معناست که استکبار به همان اندازه که برای بلوک رسانههای غرب و همپیمانان منطقهای، فضای تحرک رسانهای در سطح بینالمللی فراهم کرده ؛ برای رسانههای ایران حلقه انزوا قائل شده است.
وی اظهار داشت: مهمترین هدف دشمن این است که جریان اطلاعات و اطلاعرسانی، نسبت به مخاطبان داخلی و خارجی ما، یکسویه و هدایتشده از طرف مبانی و منابع غربی باشد.
رئیس کارگروه فرهنگ و رسانه اندیشکده غربشناسی بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی گفت : همچنین دلیل دیگر اینکه تولید خبر، در سطح بینالملل و خاصه برای مخاطب خارجی، گران است؛ این واقعیت حضور بینالمللی را برای ما دشوار کرده است.
کربلایی در ادامه غیر حرفه ای بودن بسیاری از اهالی رسانه را از جمله دلایل دیگر برشمرد و افزود: خبرنگاری بینالمللی و تولیدکنندگی محتوا برای مخاطب فرامرزی، نیازمند تربیت دانشگاهی و میدانی است؛ آیا چنین زمینهای مهیاست؟
وی در ادامه با اشاره به مساله معیشت و درآمدهای بسیار کم اهالی رسانه اظهار داشت : “نیاز” پهلو به انحراف میزند و زمینه فساد را فراهم میکند؛ یک خبرنگار نیازمند بهشدت در معرض تطمیع قرار دارد. خبرنگاری که قلمش فروخته شود بیشک منبع خیر و خدمت و ناشر راستی و آگاهی نیست.
عضو شورای مرکزی انجمن روزنامهنگاران مسلمان گفت: همچنین “نیاز”، انسان را بر لبه سقوط میکشاند؛ اما یادمان هم باشد که گزینش و پرورش خبرنگار متعهد، یک مانع بروز فساد است.
وی افزود: بنابراین؛ خرد اقتضا دارد که اولا؛ به گزینش انسانهای صالح در حوزه رسانه اهتمام ورزیده شود و ثانیا اینکه یک اهل رسانه از حداقل معیشت بهرهمند شود تا زمینه ابتدایی برای تطمیع فراهم نباشد.
کربلایی ادامه داد: رسانهای موفق است که خبرنگارش بیدغدغه مالی و معیشتی، به حرفه و رسالت خود بیاندیشد و برای انتقاد و اصلاح و افشا هیچ ملاحظهای را تجربه نکند.
این استاد دانشگاه در ادامه اظهار داشت: واقعیت این است که تا رسانه خود به اندیشه و باور و محتوای غنی مسلح نباشد و بر بستر خلاقیت و بهنگامی گام نزند، نمیتواند در قد و قواره یک رسانه ایدهآل و ایدهپرداز ظاهر شود.
وی گفت: جزء این رسانه در موضع پدافندی نیز ابتر خواهد بود ، چه رسد به موقف آفندی که نیاز به چابکی فکری و تحرک فوقالعاده و در لحظه دارد، پس باید برای اصلاح، آرایش اندیشه و باور را هدف قرار دهیم و امکانات را در مسیر آن به خدمت درآوریم.
مدیرعامل سابق خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی (آنا) افزود: اگر این اتفاق رخ دهد خود به خود حرکت و رفتار رسانهای ما رنگ و شکل آفندی به خود میگیرد و از موضع دفاع و پدافند بیرون خواهیم رفت.
به گزارش ایرنا، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم رای اعتماد مجلس شورای اسلامی در بخشی از سخنانش در موضوع اهداف و وظایف وزارتخانه مطبوع خویش اظهار داشت: ” آرایش ما در حوزه رسانه منفعل است، وقتی هشتگها و ترندها را در رسانهها میبینیم ضعف رسانهای ما دیده میشود، رهبر معظم انقلاب در جلسه تنفیذ به آرایش رسانهای اشاره کردند {۱} و ما باید در این حوزه آموزش و تربیت نیروی انسانی و استفاده از فناوریهای نوین را در دستور کار قرار دهیم. درواقع آرایش رسانهای ما از رویکرد پدافندی به رویکرد آفندی تغییر کند.» {۲}
وی ادامه داد: «در امر رسانه باید فضای رشد به جوانان بدهیم، فعالان ما در حوزه رسانه نسبت به همسایگان بالاترند اما نسبت به تراز جهانی ضعفهایی داریم، بعضی از خبرنگاران و عکاسان ما درآمد بسیار پایینی دارند و باید از جامعه رسانهای دفاع کرد.»