باغ‌موزه دفاع مقدس همدان از بزرگ‌ترین و شگفت‌انگیزترین باغ‌موزه‌های کشور است و آن را یکی از کامل‌ترین موزه‌ها و منابع بصری و سمعی دوران دفاع مقدس می‌دانند. این باغ‌موزه، یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر همدان در غرب ایران است و به‌منظور نگهداری و نمایش مجسمه‌هایی از شهدای دفاع مقدس و امور مرتبط با انقلاب اسلامی ایجاد شده است. بازدید از این باغ‌موزه، فرصتی برای زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره شهدا و ایثارگران و انتقال ارزش‌های دفاع مقدس به نسل‌های آینده است.این باغ موزه با فضایی زیبا و دلنشین، روایتگر حماسه‌ها و ایثارگری‌های مردم ایران در هشت سال جنگ تحمیلی است. باغ موزه دفاع مقدس همدان به دلیل خلق صحنه‌های ویژه دفاع مقدس، روایتگری‌های قوی، وجود فضای بزرگ و اجرای آبنمای موزیکال به عنوان یکی از خاص‌ترین باغ‌موزه‌های کشور معرفی شده و علاوه بر برنامه‌های ویژه دفاع مقدس این مکان تبدیل به محلی فرهنگی برای برگزاری رخداد و مراسم‌هایی ویژه در سطح استان همدان شده است.
زمانی که عوامل اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس همدان در سال ۱۳۷۶ با مشعلی از پارچه و چوب به داخل بیمارستان جنگی نیمه‌کاره در زیرزمینی نمور و تاریک قدم گذاشتند، کمتر کسی باور می‌کرد آن زیرزمین دو هزار متری، امروز باغ موزه دفاع مقدس همدان باشد. ساخت این موزه در سال ۱۳۸۴ در زمینی به مساحت شش و نیم هکتار توسط اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان همدان آغاز شد و سردارانی چون شهید همدانی و شهید شمسی‌پور در اجرای آن نقش داشتند. در نهایت در آبان سال ۱۳۸۹ مجموعه افتتاح شد و به بهره‌برداری رسید و امروز یکی از کامل‌ترین موزه‌های دفاع مقدس است.
این موزه با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های مدرن و با همکاری مهندسانی از کشور کره شمالی در شش فاز طراحی شد و تاکنون چهار فاز آن به بهره‌برداری رسیده و دو فاز باقیمانده در انتظار تأمین اعتبار برای تکمیل است. هسالیانه علاوه بر گردشگران همدانی تعداد چشمگیری از هموطنان از سراسر کشور در قالب کاروان‌های راهیان نور یا انفرادی از این موزه استثنایی بازدید می‌کنند.
باغ موزه دفاع مقدس همدان در ۶ فاز طراحی شده که در ادامه بخش‌های مختلف آن را معرفی می‌کنیم:
فاز اول با پنج هزار متر مربع مساحت، شامل آمفی‌تئاتری با گنجایش۱۶۰ نفر، ساختمان اداری به متراژ ۲ هزار و ۵۰۰ متر مربع و حرم شهید گمنام به مساحت ۳۰۰ متر مربع است.
در فاز دوم، موزه کلاسیک در سه هزار متر مربع، گالری بیان نقش نیروی هوایی، گالری جهاد سازندگی و عملکرد بسیج و سپاه گالری ایثارگران، ، چیدمان در ۲ هکتار و گالری قرارگاه مقدم قبل از جبهه قرار گرفته است.
فاز سوم نیز عبارت است از اجرا و طراحی محوطه بیرونی، اجرای صفه سرداران، کتیبه مقاومت، صفه ولایت برای تبیین نقش امام و رهبری صفه عاشورایی، فضاسازی و نماسازی نمای بیرونی از سنگ گرانیت و خاکریز مقاومت و عروج که اسامی حدود هشت هزار شهید به همراه تندیس عروج تعریف شده است.
فاز چهارم نیز شامل دریاچه مصنوعی در ۶ هزار متر مربع، طراحی آبنمای موزیکال برای نمایش فیلم‌های دفاع مقدس بر پرده آبی به طول ۴۰ متر و ارتفاع ۲۰ متر، حرکت آب و ایجاد مه سازی روی دریاچه و سکوهای نشیمن برای ۲ هزار نفر ، پخش موزیک‌های مرتبط با دفاع مقدس از طریق آب‌نما و اجرای حرکات موزون با موسیقی توسط ناظرهای الکترونیکی است.
در فاز پنجم ساخت پارک دفاع مقدس به مساحت ۲ و نیم هکتار برای افزایش فضای سبز با المان‌ها و اداوات سنگین و نیمه سنگین باقیمانده از ارتش عراق، استفاده از تندیس رزمندگان و فرماندهان نقش‌آفرین نیز طراحی شده است.
فاز ششم شامل ساخت پانوراما در استوانه‌ای به قطر ۴۲ متر و ارتفاع ۲۷ متر در سه طبقه است که جبهه واقعی خرمشهر از ابتدای شروع جنگ در این شهر تا پایان آن به شکل‌های مختلف طراحی و ترسیم می‌شود که تاکنون حدود ۶۰ درصد از آن انجام گرفته است.
در فضای بیرونی باغ موزه همدان می‌توانید:
مجسمه‌ها و تندیس‌های یادبود شهدا و رزمندگان را ببینید.
از ادوات جنگی مانند تانک، توپ و هواپیما که در دوران دفاع مقدس استفاده می‌شده بازدید کنید.
در فضای سبز باغ موزه قدم بزنید و از آرامش آن لذت ببرید.
به یادمان شهدا بروید و به مقام شامخ شهیدان ادای احترام کنید.
در فضای داخلی باغ موزه می‌توانید:
از نمایشگاه‌های دائمی و موقت دیدن کنید که شامل عکس‌ها، فیلم‌ها، اسناد و مدارک مربوط به دوران دفاع مقدس است.
به سالن سینمای باغ موزه بروید و فیلم‌های دفاع مقدسی را تماشا کنید.
در کتابخانه باغ موزه کتاب‌های مربوط به دفاع مقدس را مطالعه کنید.
از سالن آمفی‌تئاتر باغ موزه برای شرکت در برنامه‌های فرهنگی و هنری استفاده کنید.
همچنین در باغ موزه دفاع مقدس همدان امکاناتی مانند بوفه، نمازخانه و فروشگاه فرهنگی وجود دارد.
عکاس:
خبرنگار:
