سرزمین الموت در شمال شهر قزوین جای گرفته است که از شمال غرب به مازندران و رامسر، از جنوب به کوههای طالقان و آبیک، از جنوب شرق به قزوین و رزجرد و از غرب به روستای کشآباد و زرشک و باراجین قزوین محدود شده است.
دره الموت در دامنه البرز مرکزی، سرزمین بن بست کوهستانی پیاله شکلی است که دهانه آن به دشت حاصلخیز قزوین گشوده میشود.
با شبکه راههای هزار پیچ کوهستانی به شمال و همسایگانش دسترسی دارد. بلندیها و کوههای سر به فلک کشیده در دو سوی دره الموت این سرزمین را دژ پادگان و پناهگاهی تسخیرناپذیر ساخته است. اقلیم آن آمیزهای از کوهستان حاشیه دریای کاسپین و نواحی کوهستانی حاشیه جنوبی رشته کوه البرز مرکزی با آب و هوای معتدل و سرد در بخشهای پست و سرد در کوهپایه و کوهستان است.
زمین آن رنگین کمانی از طیف خاکهای رنگی قرمز و خاکستری و سبز است.
کوهها و بلندیهای الموت
کوه سلمبار و سیالان، خشچال، شاتان، هودکان، شیرکوه و دره اندج، زرد چال، زرین کوه، شادباش کوه، عذشه کوه و بلندیها بخشی از معماری امامزادههایی چون امامزاده حسن سپهسالار خشکه چال، امامزاده و قدمگاه آتان و مکانهای مقدس الموت است که به این صخرهها سیمای قدسی و الهی بخشیده است.
آبهای الموت
رودهای بیشمار بزرگ و کوچکی در دره الموت جریان دارد، شاهرود که رود اصلی دره الموت است به سفید رود میریزد و در پایان به دریای مازندران سرازیر میشود.
دریاچه زیبای اوان چون نگین فیروزهای در حلقه چهار آبادی اوان، وربن، زواردشت و زرآباد میدرخشد، سرچشمه آن از جوشش چشمههای کف دریاچه است.
این زیستگاه با گونههای جانوری و تیرههای گیاهی متنوع چشمانداز شگفت انگیزی است که آرامبخش و پذیرای گردشگران نوروزی است.
سرزمین مقدس الموت
وجود درخت مقدس خونبار زرآباد و بیش از صدها امامزاده در آبادیهای پایکوهی و کوهستانی دره الموت را به سرزمینی مقدس تبدیل کرده است.
دژهای الموت
نزدیک به بیست دژ در بلندیهای سهمگین و تحسین بر انگیز به جا مانده است، نام آورترین این دژها، دژ حسن صباح، شیرکوه، دژ شمس کلایه، قسطین لار، شهرک و دژ لمبسر است که هسته اصلی مجموعه این زنجیره دژها دژ حسن صباح است که در روستای گازرخان واقع شده است.
غارهای طبیعی الموت
غارهای طبیعی بیشماری در منطقه الموت وجود دارد که بعضی از آنها زیستگاه انسان در طول تاریخ بوده است، غارهایی چون دلوکان و اندج در رودبار الموت، میلک و اکوجان در رودبار و غار سفید آب در روستای سفید آب واقع است.
مسئول ستاد اسکان آموزش و پرورش الموت شرقی در خصوص مراکز اسکان میهمانان نوروزی در الموت در گفتوگویی با خبرنگار فارس در قزوین اظهار داشت: یک مرکز رفاهی واقع در روستای گازرخان، دارای شش سوییت با امکانات رفاهی کامل و همچنین پنج مدرسه شبانهروزی مجهز به امکانات گرمایشی، سرمایشی، تخت، تلویزیون، یخچال، گاز و سایر امکانات رفاهی آماده پذیرایی از میهمانان نوروزی است.
جعفر طاهری افزود: این مدارس در شهرهای معلم کلایه و شهرک واقع شده است و از نظر امکانات رفاهی به سه درجه تقسیم میشود که یکی از آنها از نوع درجه اول، به عنوان اسکان ویژه و در شهر معلم کلایه واقع است.
حمیده چوبک، رئیس میراث فرهنگی الموت نیز در گفتوگو با فارس اظهار داشت: بیشترین تعداد گردشگران در الموت جذب دریاچه اوان و بعد قلعه حسن صباح میشوند.
وی افزود: در قلعه حسن صباح و لمبسر کارشناسان و راهنمایانی برای پاسخ به سئوالات گردشگران حضور دارند و در بقیه مناطق هم دهیاران پاسخگو هستند، همچنین ستاد نوروزی به صورت گشت و ساکن در ورودی شهر معلم کلایه آماده خدمت به گردشگران است.
چوبک ادامه داد: وجود طرح جامع گردشگری الموت و فراهم آوردن امکانات زیرساختی از جمله وضعیت راهها و جادهها، تورهای گردشگری و وسایل نقلیه برای انتقال گردشگران، سالن غذاخوری و رستورانهای مناسب از دیگر ضروریاتی است که باید فراهم شود ولی متأسفانه با وجود کمبود سرمایه و عدم همکاری ساکنان منطقه برای حفظ بافت سنتی روستاها و با توجه به اینکه اجرای این طرحها نیازمند تخصص است، دولت باید سرمایهگذاری کند.
خانههای روستایی که با نام کاشانههای گردشگری برای پذیرش میهمانان آماده شده است استانداردهای لازم را ندارد.
چوبک ادامه داد: سه رویکرد اصلی در الموت عبارت است از حفظ طبیعت، ارزشهای سنتی و مکانهای تاریخی که عدم رعایت آنها به جذب گردشگران لطمه میزند.
وی اظهار امیدواری کرد: طرحهای خوبی برای جذب گردشگران ارائه شده است که قرار است با کمک استانداری و بنیاد مسکن ساماندهی شود تا روستاها بافت سنتی خود را حفظ کنند و گردشگرانی که چند روزی را از زندگی شهری و آلودگی هوا به طبیعت پناه میبرند، رضایت کامل داشته باشند.
منبع: فارس