فراز و فرود زندگی یک رئیس جمهور/ تشنه قدرت +اسناد

سرویس بین الملل جام نیـوز: این بخش سوم از سلسله نوشتاری است که نگاهی متفاوت به زوایای پیدا و پنهان رجب طیب اردوغان، دوازدهمین رئیس جمهور ترکیه دارد و واقعیت های زندگی سیاسی او را مرور می کند.

 

بخش اول از این نوشتار به زندگی دوران کودکی و تحصیل اردوغان و بخش دوم نیز از ورود جدی او به دنیای سیاست و ازدواجش اختصاص داشت. آنچه می خوانید بخش سوم از این سلسله نوشتار است:

 

 

در سال ۱۹۸۵ مرحوم نجم الدین اربکان میهمان ویژه ای را برای بازدید از ترکیه دعوت کرد و آن میهمان ویژه گلبدین حکمتیار بود، وی سیاستمدار و جنگ‌سالار افغان، رهبر حزب اسلامی و نخست وزیر سابق  افغانستان بود.

 

 

_{گلبدین حکمتیار،سیاستمدار و جنگ‌سالار افغان، رهبر حزب اسلامی و نخست وزیر سابق  افغانستان}

 

 

وابستگی وی به سازمان‌های جاسوسی از جمله آی اس آی (سازمان جاسوسی پاکستان) و سازمان جاسوسی آمریکا CIA وی را نیرومند ساخت. وی در کشتار و ترور چپی‌ها و ناسیونالیست‌ها و مخالفینش در پاکستان، افغانستان و سایر کشورهای جهان دست داشت. حکمتیار گروهش را حزب اسلامی نامید، این حزب ۷۰٪ کمک جهانی به‌خاطر جهاد علیه ارتش سرخ درافغانستان را جذب می‌کرد که اکثرش را در جنگهای داخلی با رقیبانش به مصرف رسانید.

حکمتیار همچنان عامل ترور خبرنگاران و روشنفکران و کسانی است که جرات انتقاد علیه او را می‌کردند. حزب وی شامل اعراب نیز می شد که بعدها در شبکه القاعده جا گرفتند. البته حکمتیار در یک بیانیه رسمی سال گذشته به طور رسمی به گروهک تروریستی داعش پیوست.

 

رجب طیب اردوغان در طول اقامت حکمتیار در استانبول به طور مرتب همراه وی بود. در یکی از دیدارها، اردوغان دست بر روی زانوی حکمتیار می نشیند و این همراهی توجه رسانه های آن دروان را به خود جلب می کند.

 

 

_{توجه رسانه های ترکیه به اردوغان در کنار گلبدین حکمتیار}

 

 

روشن چاکر(Roşen Çakır) در این باره می گوید: البته در آن دوران حکمتیار عنوان تروریست را نداشت فردی سیاستمدار و اسلام گرا البته مورد توجه آمریکا به شمار می رفت و بخش اعظمی از بودجه آمریکا در افغانستان به این شخص داده می شد. این اسلامگرای سیاسی در کنار اردوغان اسلام گرا توجه بسیاری را به خود جلب کرده بود. بعد از گذشت سالیان وقتی حکمتیار به عنوان تروریست شناخته شد و طیب اردوغان نیز دروازه ترکیه به سمت اروپا شد آن دیدارها در نظر سیاسیون بسیار حساس بشمار آمد.

 

 

طیب اردوغان در انتخابات میان دوره ای مجلس در سال ۱۹۸۶ نامزد اسلام گرا از شهر استانبول شد، ولی به خاطر وجود رقبای قوی رای لازم برای ورود به مجلس را به دست نیاورد.

در سال ۱۹۸۹ در انتخابات محلی کاندیدای شهرداری یکی از بخش های استانبول موسوم به BEYOĞLU  شد. در ستاد انتخاباتی خود با رفتارهای جدید تبلیغاتی از جمله استفاده از زنان مدل در جلسات و حضور جدی زنان در برنامه های سیاسی،  توجه مردم را به خود جلب کرد؛ به طوری که میخانه ها و کلوپ های شبانه استانبول مملو از پوسترهای تبلیغاتی و شعارهای رجب طیب اردوغان شده بود.

 

این سبک از فعالیت های تبلیغاتی در حزب منتسب به مرحوم اربکان برای اولین بار اتفاق می افتاد و  نوید اصلاحات جدیدی را در حزب اربکان می داد.

 

نوری آوجی از رفقای سابق اردوغان در باره حال و هوای آن دوران می گوید: ما در آن روزها شعاری تبلیغاتی با عنوان “یکی مثل شما” درست کرده و در تمام برنامه های تبلیغاتی خود در کلوپ های شبانه ،کاباره ها و خانه های  فساد استفاده کردیم و این شعار برای رشد طیب اردوغان بسیار خوب جواب داد و از این شعار استقبال فراوانی کردند.

 

 

 

اردوغان در روز انتخابات به دلیل قطعی برق و افت غیرمنتظره آراء، موضع گیری تندی علیه دولت گرفت و این موضع گیری برای اردوغان منجر به ۱۰ ماه مجازات حبس شد. ولی دوران محکومت با تبدیل به جزای نقدی سپری شد.

در سال ۱۹۹۱ به عنوان عضو ارشد حزب رفاه در صدر لیست این حزب قرار گرفته و رای لازم برای ورود به مجلس را کسب کرد.

 

 

_{کاندیداهای حزب رفاه در روزنامه ملی}

 

 

اولین موفقیت اردوغان با مشکل مواجه شده بود، میزان آراء  دو نفر با هم برابر بود و طبق قانون ترکیه جلسه حزب با دیگر مسئولین می بایست یک نفر را معرفی می کردند و در این معرفی نیز اردوغان در درجه دوم قرار گرفته و موفق به ورود به مجلس نمی شود. اردوغان با آن روحیه ریاست طلبی در امر سیاست مجبور به قبول رای جمع شده و برای نشان دادن خود در عرصه سیاست یک سال دیگر نیز صبر می کند.

 

در سال ۱۹۹۲ در انتخابات دیگری جلسات سخنرانی متعددی را برگزار کرد و در آن به صورت جدی به نقد سیاست لائیک پرداخت در آن سال وقتی حزب رفاه مجموع آراء خود را به بیش از ۲۵ درصد افزایش داد طیب اردوغان در شهر استانبول بیش از ۲۸ درصد رای آورد. کم کم وقت آن رسیده بود که اسم خاصی برای این پیرروزی ها گذاشته شود. در آن روزها زمزمه گروه جدید و یا گروه های اصلاح طلب جدید برای اطرافیان اردوغان داده می شد.

 

در سال ۱۹۹۴ وقتی انتخابات منطقه ای کم کم داشت شور حال خود را می گرفت، چشم سیاستمدارن همه به شهر استانبول دوخته شده بود. کاندیدای حزب رفاه برای شهرداری استانبول طیب اردوغان در برنامه های تبلیغاتی خود به همراه مرحوم اربکان تاثیر خود را بر آرای عمومی و جو انتخاباتی کشور گذاشته بود و مردم از اردوغان  به عنوان شاه استانبول یاد می‌کردند.

 

 

_{سخنرانی تبلیغاتی اردوغان در کنار مرحوم اربکان}

 

 

در یکی از مهم ترین و شلوغ ترین متینگ های تبلیغاتی اردوغان به سخنرانی پرداخت و به مردم استانبول قول ساخت مسجدی بزرگ در میدان تقسیم (مهم ترین میدان تروریستی شهر) و جمع آوری میخانه ها  و بازگشایی بنای تاریخی “ایاصوفیا” برای عبادت و جمع آوری خانه های فساد را داد و مهم تر از همه مد شدن روسری در میان زنان ترکیه بعد از ۴ ماه. این وعده ها برای مردم با روحیات اسلامی بسیار جذاب به شمار می آمد، آن هم در فضای سیاسی که تفکر لائیک، تمام سطوح مدیریتی جامعه را گرفته بود.

 

روشن چاکر (Roşen Çakır) در این باره می گوید: در آن زمان به خاطر فشار حکمرانان لائیک، مردم به ستوه آمده بودند و شعارهای طیب اردوغان مخصوصا شعار “یکی مثل شما ” بر مذاق مردم خوش آمده بود و مردم خواسته های خود را در وجود رجب طیب اردوغان می دیدند. در آن زمان اطرافیان طیب اردوغان به تمام مراکز شهر استانبول حتی خانه های فساد و میخانه ها رفته و از مردم به صورت آشکار درخواست رای کردند و به آنها وعده دادند که راه حل مشکلات شما حزب رفاه و شخص رجب طیب اردوغان است.

 

 

در تحلیل فضای انتخاباتی آن روزها باید گفت: رجب طیب اردوغان در یک فضای به ظاهر اسلامی رشد کرده و تمام توان سیاسی خود را بر مبنای آموزه های اسلامی قرار داده بود و این فضا بخشی از مردم را که در حال و هوای مذهبی سیر می کردند، راضی می کرد تا به حزب رفاه و شخص اردوغان رای بدهند؛ اما در میان این گروه اشخاص دیگری هم به اسم اصلاح طلبان در حال فعالیت بودند که بر روی اشخاص و گروه های غیرمذهبی کار می کردند. این گروه با استعداد به فشارهای اقتصادی و سیاسی جریان لائیک حاکم بر ترکیه، القا می کردند که راه حل مشکلات شما حزب رفاه است و با این کار هم اسلام گراها و هم لائیک های منتقد دولت را به خود جذب کردند.

 

بلاخره بعد از سال ها فعالیت اجتماعی و سیاسی، رجب طیب اردوغان در سن ۴۰ سالگی به طور رسمی در بدنه دولت با رویکرد انتقادی به سیاست های لائیک، فعالیت های خود را آغاز کرد و وعده داد که مردم ترکیه بخصوص ساکنان استابول به زودی شاهد برخی از جهش های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی در ترکیه خواهند بود.

 

 

پیرو راه‌یابی رجب طیب اردوغان به شهرداری استابول، پیروزی های سیاسی حزب رفاه نیز چشمگیر بود و نتیجه آن تشکیل دولت ائتلافی حزب چپ گرا (CHP) با حزب رفاه و در راس آن مرحوم نجم الدین اربکان شد.

 

رجب طیب اردوغان در آغازین روزهای فعالیت، با توجه به فضای مختلف حاکم بر سازمان شهرداری استانبول، با مشکل اساسی روبه رو شد و در اولین جلسه مدیران مناطق، طبق عادت دیرینه سرود ملی و ادای احترام به شهدا باید انجام می شد. برخی از طرفداران اردوغان به طبع اسلام گرا بودن سرود ملی را از فرهنگ لائیک ها می دانستند؛ به همین علت در جلسه اختلافاتی بروز کرد. طیب اردوغان جواب مخالفان خود را بدین گونه داد که هر کسی که دوست دارد سرود ملی نخواند، بلکه در دل خود برای شهدای کشور فاتحه بفرستد. ولی تمام مدیران باید خطوط قرمز من را رعایت کنند.

 

احزاب مختلف به خوبی می دانستند که افکار جدیدی با ورود طیب اردوغان به بدنه حکومت در حال شکل گیری است و اینها قبلا در رفتارها و در سخنرانی های طیب اردوغان به وضوح دیده می شد.

 

 

طیب اردوغان در اولین اقدام اسلامی خود، سرو شراب را در جلسات رسمی شهرداری ممنوع اعلام کرد و در تمامی ادارات مرتبط با شهرداری خوردن مشروب ممنوع اعلام شد.

 

نشئه دوزل (Neşe Düzel)یکی از روزنامه نگاران معروف آن زمان، مصاحبه تلویزیونی با اردوغان ترتیب داد و در اثنای مصاحبه به او اعتراض کرد و گفت: شما مدیر هستید، نه امام جماعت، و طیب اردوغان نیز در جواب نشئه می گوید: امام مدیر نیست، رهبر است. و این مصاحبه و جواب اردوغان در روزنامه حریت آن موقع با تیتر “من امام استانبول هستم” منتشر شد.

 

 

_{مصاحبه تلویزیونی اردوغان با نشئه دوزل و تیتر روزنامه حریت}

 

 

حزب رفاه در سال ۱۹۹۶ یکی از بزرگ ترین جلسات داخلی خود موسوم به “کنگره” را برای انتخاب هیئت نظارت و رئیس آن برگزار کرد. در این جلسه طبق روال عادی، تصور اعضای حزب بر این بود که هرآنچه  اربکان اراده کند، خروجی جلسه نیز همان خواهد شد؛ اما بر خلاف انتظارات هیئت نظارت تشکیل و رئیس آن رجب طیب اردوغان انتخاب شد.

 

شایان ذکر است که قدرت اجرایی این هیئت بسیار زیاد بود و از اختیارات آن تغییر رئیس کل حزب نیز بود با این انتخاب برای اولین باز حزب رفاه سیاست های خود را بر خلاف نظرهای اربکان اجرا می کرد.

_{سخنرانی طیب اردوغان در حزب به عنوان رئیس هیئت نظارت}

 

کورگوت اوزل (Korkurt Özal) یکی از سیاستمداران آن دوران در این باره می گوید: دلایل بسیاری باعث شد که محبوبیت طیب اردوغان ابتدا در استانبول و بعدا در کل کشور به سرعت بالا رود و این افزایش محبوبیت با توجه به شناختی که مرحوم اربکان از اردوغان داشت، رضایت‌بخش برای عموم حزب و شخص اربکان نبود.

 

 

_{کورگوت اوزل سیاستمدار سابق}

 

 

اردوغان که از سال ۱۹۹۴ رسما شهردار استانبول شده بود، تحولات بزرگی را در زیرساخت‌های این شهر از جمله در حوزه حمل و نقل و محیط زیست ایجاد کرد. سه سال بعد پس از تصمیم دادگاه قانون اساسی ترکیه مبنی بر انحلال حزب رفاه ترکیه (وابسته به نجم‌الدین اربکان)، اردوغان در تجمعی اعتراضی هواداران این حزب، شعری را خواند که براساس قوانین ترکیه، دعوت به خشونت و ترویج نفرت مذهبی تشخیص داده شد و شهردار استانبول به ۱۰ ماه زندان محکوم شد. هرچند بیش از ۴ ماه (در اواسط سال ۱۹۹۹) در زندان نماند، اما همین محکومیت سبب شد تا از سمت شهرداری عزل و از شرکت در انتخابات پارلمانی نیز محروم شود.

 

در این سال ها مقدمات یکی دیگر از کودتاهای ترکیه رقم خورد. در سال ۱۹۹۷ ترکیه شاهد چهارمین کودتای خود بعد از شکل گیری جمهوریت بود.

 

* به دلیل اهمیت این کودتا نگاهی به آن خواهیم داشت:

کودتای چهارم ارتش در ترکیه – ۱۹۹۷

نهاد کودتا کننده: ارتش ترکیه

دولت سرنگون شده: دولت حزب رفاه به رهبری نجم الدین اربکان

دولت سرکار آمده: دولت موقت نظامی

تلفات: نداشت

دگرگونی ساختار سیاسی (تغییر رژیم): نداشته است

هدف اعلام شده از سوی کودتاچیان: بازگشت به ارزش‌های لائیک ترکیه

در ۱۹۹۶ ائتلافی از احزاب به رهبری “نجم الدین اربکان” که ریاست حزب اسلامگرای “رفاه” را بر عهده داشت به پیروزی رسید و جای خانم تانسو چیللر را گرفت. ارتش این بار به جهت دوری دولت از “ارزش‌های لائیک ترکیه” به دولت هشدار داد و نهایتا در کودتایی بدون خشونت که به “کودتای پست مدرن” هم معروف است، دولت را کنار زده و با کمک دادگستری لائیک ترکیه (که همچون ارتش، مستقل از دولت و پارلمان است) حزب رفاه را تعطیل کرد تا دوباره دو قطبی دمیرل – اجویت (که بر ضد اسلامگرایان متحد شده بودند) به صحنه سیاسی ترکیه برگردد.

نبرد میان اسلامگرایان و لائیک‌ها در سال ۲۰۰۲ به پیروزی حزب “عدالت و توسعه” به رهبری رجب طیب اردوغان انجامید. رشد اقتصادی و کاهش چشمگیر تورم و گسترش نقش ترکیه در منطقه، به پیروزی دوباره این حزب در سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۱۰ انجامید. ضمن اینکه این حزب برای نخستین بار در تاریخ ترکیه، توانست یک رئیس جمهور اسلامگرا به نام “عبدالله گل” را بر سر کار آورد (رئیس جمهور در ترکیه پستی تشریفاتی است).

در همه این سالها، فرماندهان ارتش با همراهی دادگستری، به هشدار و تهدید دولت برای متوقف کردن روند اسلامی کردن ترکیه از سوی حزب حاکم پرداختند که مهمترینش جلوگیری از حضور همسر باحجاب رئیس جمهور ترکیه در مراسم تحلیف و جلوگیری از حضور دختر باحجاب نخست وزیر در دانشگاه بود. با این حال حزب عدالت و توسعه با تکیه بر محبوبیت خود در اثر رشد شگفت انگیز اقتصادی ترکیه و به دست آوردن دل جمعیت کردها، توانست قانون اساسی را به نفع نهادهای انتخابی تغییر دهد. در فوریه سال ۲۰۱۰ موضوع یک کودتای نافرجام برملا شد که در پی آن ۴۰ افسر از جمله فرماندهان نیروهای هوایی و دریایی ترکیه بازداشت و برکنار شدند تا ظاهرا برای همیشه روند کودتاها در ترکیه متوقف شود.

 

اردوغان در ۱۶ ژوئیه سال ۲۰۰۰ از زندان بیرون آمد و هنوز گرد کفشهایش را نزدوده بود که روانه آمریکا شد و گفت: “برای رسیدن به هدف، حتی لباس‌های خاخام‌ها را نیز خواهم پوشید.” او با این سخنان پوست می‌انداخت و ذهنیت خود را تغییر می‌داد.
او در این سفر مهمان کمیته یهودیان آمریکا (American Jewish Comitte) بود و به دعوت آنان به ینگه دنیا رفته بود. علاوه بر آن اردوغان در آن سفر با مقامات JINSA (انستیتوی امنیت ملی یهود) نیز دیدار کرد. همچنین در ۴ ژوئیه ۲۰۰۱ دعوتنامه ویژه‌ای از آمریکا دریافت کرد و بلافاصله آن دعوت را پذیرفت.

 

 

_{لوگوی کمیته یهودیان آمریکا/ این کمیته تاثیر قابل توجهی در سایت های آمریکا به نفع صهیونیسم دارد}

 

 

بعد از بازگشت از این سفر بود که در ۱۴ آگوست ۲۰۰۱ حزب عدالت و توسعه را بنیان نهاد و راه خود را از اربکان جدا کرد. اردوغان بار دیگر در صحنه سیاست قربانی شده بود، اما این بار اراده‌اش را تسلیم دیگران کرده بود. او تسلیم شیطان بزرگ شده بود.

 

 

_{دیدار اردوغان با کمیته یهودیان آمریکا}

 

 

وی بعد از بیعتش با لابی های یهودیان در آمریکا، در ۳۱ مارس ۲۰۰۳ به دوستان آمریکائیش اینگونه گفت: «دعا می‌کنم که زنان و مردان قهرمان آمریکایی با کمترین آسیب ممکن به خانه‌های خود بازگردند» و بدینگونه چشمان خود را بر جنایات و ظلم‌های آمریکا در عراق فرو می‌بست.

 
حال رجب طیب اردوغان به “قاسم پاشا” مبدل شده بود. مردی که ایده‌آلهای قدیمی خود را وداع گفته و تنها برای تاثیر نهادن بر توده‌ها، با گفتمان محبوب آنان، با وعده‌ها و شعارهایش به یک بازیگر صحنه سیاست بدل شده بود… اما ملی‌گرایان متعصب هر زمان به مثابه چوب لای چرخ کارهای اردوغان بودند تا زمانیکه به اذن آمریکا کادر ارتش (ملی‌گرا) و طرفداران مدنی آنان در جامعه از سر راه برداشته شوند.

 
اردوغان توانست با تأییدات آمریکا و اسرائیل و ناکارآمدی حزب ملی‌گرای خلق ترکیه، ملی‌گرایان را از سر راه خود بردارد. حزب ملی‌گرای ترکیه در مقابل حرکتهای شطرنج‌بازانه اردوغان هیچ راه حل اجتماعی ارائه نمی‌داد، و درمانی برای دردهای مردم ترکیه نداشت و از ارائه برنامه‌های بلند مدت و مؤثر عاجز بود؛ حتی این حزب در مقابل دینامیسم‌های داخلی خود نیز عاجز و ناتوان می‌نمود.

 
در مقابل این رقیب ناتوان، اردوغان یک خطیب چیره‌دست بود که می توانست با یک موضوع بسیار پیش پا افتاده روزمره، در توده‌ها تاثیر بگذارد و آنها را پشت سر خود به صف بکشد. برای مثال در مراسم عاشورای حسینی با گردهم آوردن شهروندان آذری در دور خود با سخنان آتشین خود و بیان واقعیتهای تاریخی چنان سخن می‌گوید که انگار یک عاشق اهل بیت علیهم السلام است. او در جای دیگر به عنوان یک دانشجوی صادق ناظم حکمت ( شاعر بزرگ و چپگرای ترکیه) جلوه می‌کند و در جای دیگر نقش یک پیر مراد علوی را بازی می‌نماید.

 

ادامه دارد…..

 

 

منابع:

https://fa.wikipedia.org

http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2014/08/140816

socioecohistory.wordpress.com/2015/12/01/turkey-president-erdogan-is-a-jewish-president

http://www.inspiretochangeworld.com

www.quora.com

http://www3.irna.ir/fa/News

_{https://www.tccb.gov.tr/videogaleri/}

_{https://eksisozluk.com/recep-tayyip-erdoganin-cocuklari–2759332}

_{http://www.haberaktuel.com/recep-tayyip-erdogan-in-cocuklarinin-kac-cocugu-var-erdogan-in-kac-cocugu-var-erdogan-in-kac-torunu-var-haberi-981051.html}

_{https://en.wikipedia.org/wiki/Early_life_and_career_of_Recep_Tayyip_Erdo%C4%9Fan}

_{http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/turkey/11548369/Turkeys-most-powerful-president-since-Ataturk-A-profile-of-Recep-Tayyip-Erdogan.html}

_{http://edition.cnn.com/2015/11/26/middleeast/recep-tayyip-erdogan-fast-facts}

_{http://irdiplomacy.ir}

_{http://www.snn.ir}

_{https://www.youtube.com/watch?v=UzkGRPpzid0}

_{https://www.instagram.com/rterdogan/}

_{https://en.wikipedia.org/wiki/Recep_Tayyip_Erdo%C4%9Fan}

_{http://odatv.com/n.php?n=erdoganin-diplomasi-aslinda-hangi-okuldan-2504141200}