ایلنا: رئیس جمهوری در سفراخیرش به استان چهارمحال و بختیاری در مقابل نوشته‌های در دست مردم و فشار برخی نمایندگان در مورد کمبود آب برای کشاورزی، آب زاینده رود را به بختیاری‌ها وعده داد و گفت هرقدر و هر جور که نیاز هست برای صنعت و کشاورزی از آب زاینده رود برداشت کنید! اولویت با شما و بعد استانهای دیگر!»
این گفته وی واکنش‌های بسیاری در بین مردم و نمایندگان استان اصفهان برانگیخت،اصفهانی که به زاینده رود زنده است.
“هومان خاکپور”، کارشناس منابع طبیعی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، ماجرای آب زاینده رود و پروژه‌های انتقال آب آن از چند زاویه قابل توجه می‌داند.
او ادامه می‌دهد:« طومار شیخ بهایی که بیش از ۳۰۰ سال پیش تهیه شده نشان می‌دهد که آورد آبی زاینده رود سالانه ۸۰۰ میلیون متر مکعب است.»
به گفته وی با وجود این میزان آب که با توجه به ظرفیت بوم شناسی زاینده رود عنوان شده است، بنابر اعلام مسئولان استان اصفهان ۷ برابر نرخ اشتغال زایی در کشور، این استان رشد داشته که این امر موجب شده تا جمعیت شهر اصفهان در یک دهه از ۲۵۰ هزار نفر به ۵/۲ میلیون نفر افزایش یابد.
خاکپورادامه می‌دهد:«این میزان جمعیت به همراه صنایعی که نیاز آبی بسیار بالایی دارند مانند کارخانه‌های فولاد و پالایشگاه‌ها باعث شد با وجود سه پروژه انتقال آب از کوهرنگ به زاینده رود که ظرفیت آب زاینده رود زا از ۸۰۰ به یک میلیون و ۶۰۰ میلیون مترمکعب رساند، همچنان زاینده رود با مشکل کمبود آب مواجه باشد.»
به گفته وی، حتی اگر پروژه‌های آب رسانی دیگری که هم اکنون بحث اجرای آن مطرح است به اجرا درآید، مشکل رفع نخواهد شد.
این کار شناس منابع طبیعی معتقد است:«حتی با وجود انتقال آب بیشتر از حوزه کارون به حوزه زاینده رود اصفهان،این ظرفیت آب تنها برای صنعت و کشاورزی مصرف می‌شود و سایر مشکلات مانند خشکی زیستگاه‌ها در پایین دست رودخانه، به جای خود باقی خواهد ماند.»
او با بیان اینکه با توجه به سرانه آب مصرفی دراستان اصفهان،ادعای اصفهانی‌ها درباره کم بودن سرانه آب مصرفی‌شان، وارد است، می‌گوید:« طبق گفته مسئولان، سرانه مصرف آب در کشور ۱۷۵۰ متر مکعب در هر سال به ازای هر فرد است، در حالی که این میزان در اصفهان ۸۰۰ متر مکعب است.»
خاکپور با بیان اینکه استان چهار محال و بختیاری چوب آمار وسعت کم و تولید آب بالا را می‌خورد، متذکر می‌شود: «طبق آمار، استان چهار محال و بختیاری ۱ درصد وسعت کشور را به خود اختصاص داده در حالی که ۱۰ درصد تولید آب را در کل کشور داراست.»
او ادامه می‌دهد:«این استان با ۷/۳ میلیون مترمکعب نیاز آبی روبروست اما ۷/۶ میلیون متر مکعب آب ازسایر استان‌ها به این استان وارد شده و از آن خارج می‌شود و این استان هیچ دخالتی در استفاده و تولید آن ندارد.»
او تصریح می‌کند:«با وجود این میزان آب موجود در این استان ۹۵ درصد از آب استان چهار محال و بختیاری از راه های زیر زمینی تامین می شود و تنها ۵ درصد آن از آب‌های سطحی است.»
به اعتقاد این کارشناس منابع طبیعی، این نشان می دهد که آمار و ارقام دقیقی در مورد حق آبه‌های طبیعی و نیازهای آب استان چهار محال و بختیاری و اصفهان وجود ندارد.
او تصریح می‌کند:«وقتی آمار و ارقام آب شفاف نباشد این مشکلات پیش می آید و راه حل آن این است که سازمان آب منطقه اصفهان و چهار محال و بختیاری سهم هر استان را با توجه به نیازهای و اکولوژیکی آن تعیین کنند.»
خاکپور توضیح می‌دهد:«ندادن آمار درست در مورد سرانه و میزان آب باعث می‌شود مسئولان نیز در تصمیم گیری‌هایشان دچار اشتباه شده وحرف های نسنجیده بزنند.»
به باور این کارشناس منابع طبیعی خشک شدن اکوسیستم‌ها و آسیب به محیط زیست مرز سیاسی نمی‌شناسد و مسلما صدمه‌ای که در اثر خشک شدن زاینده رود به پایین دست آن وارد می‌شود متوجه همه خواهد بود.
خاکپور متذکر می‌شود:«اینکه با اقدامات خود کاری کنیم که آب در اختیار مردم کم و زیاد شود، مناسب نیست.»
به گفته وی اگر چیدمان جمعیتی مدیریت شود جمعیت در یک نقطه متراکم نشده و در نتیجه مشکلات سرانه آب نیز به وجود نخواهد آمد.
این کارشناس منابع طبیعی با بیان اینکه مسئولان سازمان آب میزان مصرف و سرانه آب را در استانهای تحت مدیریت خود به صورت محرمانه قرار می دهند تصریح می‌کند:«اینگونه رفتار، باعث نبود مدیریت درست در بخش آب می شود، چون مشکل آب زاینده رود مشکل مدیریت بخشی است.»
او ادامه می‌دهد:«وقتی در مدیریت آب هر کس فقط به استان خود توجه می کند و فراتر از آن را می بیند نمی توان راه حل درستی برای آن در نظر گرفت و مشکل زاینده رود همچنان پابرجاست.»
خاکپور تاکید می‌کند:«بی شک مدیریت فرابخشی و بی‌توجهی به نیاز اکولوژیکی حوزه‌های آب خیز موجب مشکلاتی مانند آنچه بر سر زاینده رود آمده می‌شود.»
او در مورد راه رفع این مشکل نیز می‌گوید:«به جای پروژه‌های انتقال آب از حوزه کازرون به سمت اصفهان که آلودگی روز افزون کارون و خشک شدن نخلستان‌ها را در پی دارد باید روی اصلاح روش‌های آبیاری کشاورزی کار کرد.»
این کارشناس منابع طبیعی در این مورد توضیح می‌دهد:«در استان اصفهان سالانه نزدیک به ۶ میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که می‌توان با یک برنامه ۵ ساله و اصلاح روش‌های آبیاری تا میزان قابل توجهی در مصرف آب صرفه جویی کرد.»
خاکپور تاکید می‌کند:«اگر تنها ۱۰ درصد واسطه اصلاح روش های آبیاری در میزان آب مصرفی کشاورزی در اصفهان صرفه جویی شود،۶۰۰ میلیون متر مکعب آب صرفه جویی می شود که برابر با تمام پروژه های انتقال آب به اصفهان و چهار محال و بختیاری است که تاکنون انجام شده است.»
