این گروه تروریستی در روزهای اخیر متحمل شکست های سنگینی در عراق و سوریه شده است. از یک سو این گروه تروریستی با از دست دادن فلوجه یکی از مهمترین پایگاه های خود را از دست داده و از طرف دیگر با تمرکز نیروهای نظامی عراق در موصل در آستانه از دست دادن این پایگاه خود نیز هست.
از طرف دیگر رقه به عنوان مرکز خلافت داعش در آستانه سقوط قرار دارد و جنگ در حلب نیز به نقطه سرنوشت سازی رسیده است. به منظور بررسی وضعیت میدانی داعش در جبهه های مختلف با محمد مهدی مظاهری استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی به گفت و گو نشستیم که مشروح آن را در زیر می خوانید:

**وضعیت میدانی و نظامی کنونی داعش در سوریه و عراق نسبت به ماه های گذشته چگونه است؟
++ به نظر می رسد با توجه به هماهنگی و همکاری نیروهای مختلف در عراق و سوریه،‌ وضعیت داعش در هر دو کشور تضعیف شده و نیروهای آن در حال عقب نشینی و از دست دادن مواضعشان هستند.
در عراق ارتش این کشور همزمان با عملیات فلوجه، جبهه موصل را نیزعلیه داعش باز کرده است و این امر سبب شده است تا داعش در نقاط مختلف دچار تنش شده و تمامی مسیرهای امداد آن ها قطع شود.
در سوریه نیز حملات هوایی جنگنده ها به مراکز داعش در مناطق مختلف تلفات بالای این گروه تروریستی را به دنبال داشته است. در مجموع می توان گفت نسبت به ماه های گذشته داعش تحت فشار و محدودیت های بسیاری قرار گرفته و نقاط استراتژیک تحت تسلط خود را یک به یک از دست می دهد.

** علل اصلی شکست های داعش چیست؟
++عوامل مختلفی در این قضیه نقش داشته اند، فتوای آیت الله سیستانی برای جهاد کفایی در مقابل تروریسم و تاسیس نیروهای بسیج مردمی (الحشد الشعبی)،عزم جدی دولت های عراق و سوریه،‌ همکاری و کمک های گسترده نیروهای مردمی که از جنگ و بی ثباتی در کشورشان خسته شده اند و البته همراهی جدی ایران و روسیه با دولت های عراق و سوریه نقش جدی در این قضیه داشته است.
تا زمانی که دولت های سوریه و عراق در نبرد با این گروه تروریستی تنها بودند، از اعتماد به نفس و البته توان و تجهیزات لازم برای مقابله با داعش برخوردار نبودند اما با ورود نظامی روسیه و حضور مستشاری ایران در این دو کشور، از یکسو مردم سوریه و عراق به این قضیه واقف شدند که در نبرد با تروریست ها تنها نیستند و در این مسیر عزم خود را جزم کردند. در واقع تجارب جنگی مفید مستشاران ایرانی و حمایت های نظامی و تجهیزاتی روسیه سبب برگشتن ورق جنگ با داعش به نفع دولت های عراق و سوریه شد.
از طرف دیگر آمریکا نیز برای عقب نماندن از قافله مجبور شد نقش جدی تری در مبارزه با داعش ایفا کند و خصوصا در عراق به پشتیبانی نظامی نیروهای عراقی پرداخت. همه این عوامل دست به دست هم دادند تا گروه تروریستی داعش در روزهای اخیر شکست های سنگینی را تجربه کند.

**در چه صورتی حضور میدانی داعش در سوریه و عراق به حداقل خود خواهد رسید؟
++ تنها در شرایطی که دولت و نیروهای مردمی عزم و اراده خود را برای مبارزه با داعش از دست ندهند و البته کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای حامی آنها نیز کمک های مستشاری و نظامی خود را قطع نکنند. البته تعهد سایر کشورهای منطقه به عدم تجهیز مالی و تسلیحاتی داعش نیز عامل بسیار مهمی خواهد بود.

**وضعیت استان های مختلف همچون الانبار، صلاح الدین و نینوا، در هفته های گذشته چه تغییراتی کرده است؟
++ارتش عراق با حمایت عشایر و سایر نیروهای مردمی، موفق به پاکسازی مناطق بسیاری در این استان ها از لوث تروریست های داعش شده است. پاکسازی منطقه الاسحاقی در صلاح الدین، پیشروی ارتش در منطقه السعدان در الانبار و تلعفر در استان نینوا از جمله این موفقیت ها بوده است. اخراج و اسارت داعش و غنیمت گرفتن مقادیر زیادی سلاح و خودرو رها شده از سوی آنها از دیگر پیروزی های ارتش عراق بوده است.

** رویکرد دولت های منطقه ای و عربی را همچون ایران، مصر، قطر، عربستان، ترکیه و…. در شکست های اخیر داعش چگونه ارزیابی می کنید؟
++اساساْ مسأله ای که سبب شده است تا داعش تا کنون به حیات خود ادامه دهد، توان این گروه برای ایجاد اختلاف در درون دو کشور عراق و سوریه و نیز میان کشورهای منطقه بوده است.
در این میان ایران کوشیده است تا با قرار گرفتن در کنار دولت های قانونی عراق و سوریه به آنها در مبازه با تروریسم کمک کند و این امر تأثیر بسیاری بر تضعیف مواضع داعش داشته است اما برخی دیگر از کشورهای منطقه از جمله عربستان، قطر و ترکیه منافع خود را در سرنگونی دولت های حاکم بر این کشورها می دانند و بنابراین با حمایت های مالی و لجستیکی خود از این گروه، بیشتر به تقویت داعش کمک کرده اند تا تضعیف آن.

** آزاد سازی رقه و موصل چه پیامدهای نظامی، امنیتی و سیاسی در دو کشور سوریه و عراق خواهد داشت؟
++بدون شک این امر در درجه اول می تواند اعتماد به نفس ارتش و مردم عراق و سوریه در مبارزه با تروریسم را بالا برده و سبب شود تا مردم این دو کشور جدیت بیشتری برای همراهی با دولت هایشان در نبرد با داعش از خود نشان دهند.
از سوی دیگر با توجه به اهمیت استراتژیکی این دو شهر، داعش توان عملیاتی و تجهیز خود را تا حد زیادی از دست خواهد داد و این امر، احتمال تضعیف این گروه تروریستی در سایر مناطق تحت تسلط و شکست های بیشتر آن را افزایش می دهد .