با وجود این که مذاکرات “استانبول ۲” برخلاف چهار دور مذاکرات قبلی (ژنو ۱،۲،۳ و استانبول ۱) در فضایی آرام و مثبت پایان یافت هرچند نمایندگان دو طرف مذاکرات ـ سعید جلیلی و کاترین اشتون ـ کنفرانس خبری مشترک برگزار نکردند.
کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از حدود پنج ساعت مذاکره در نوبت صبح و عصر، روز شنبه ابتدا به میان خبرنگاران حاضر در محل مذاکرات در مرکز همایشهای “لطفی کردار” آمد و از توافق با ایران بر سر زمان مذاکرات ـ سوم خرداد ـ در بغداد که از قبل تعیین شده بود، خبر داد.
شاید یکی ازمهم ترین بخشهای بیانیه اشتون درباره مذاکرات، پذیرش ادامه مذاکرات بر اساس معاهده ان. پی. تی بود که به این وسیله ۱+۵ بار دیگر پس از سالها حق ایران را برای داشتن فعالیتهای صلحآمیز هستهیی از جمله غنیسازی پذیرفتند.
نکته دیگر که اشتون به آن اشاره کرد برداشتن گامهای مثبت و اعتمادساز از سوی ایران برای جلب اعتماد جامعه جهانی مورد ادعایش بود.
سخنان اشتون حاکی از آن بود که از نظر ۱+۵ این ایران است که در این مذاکرات انعطاف نشان داده است و این مساله عامل سازنده و مثبت بودن مذاکرات بوده است. این در حالی است که سعید جلیلی نیز در سخنانش که پس از اشتون برگزار شد، مذاکرات استانبول ۲ را مثبت خواند اما از این جهت که ۱+۵ رویکرد گفتوگو و همکاری را در برابر ایران انتخاب کرده است و لحن ۱+۵ بر خلاف دورههای قبلی توام با احترام به حقوق ملت ایران بوده است. از این رو باید دید تغییر لحن دو طرف مذاکرات در نتیجه مذاکرات در آینده اثر میگذارد یا نه.
بدون شک دو طرف نسبت به چند سال گذشته در وضعیت و شرایط متفاوت به لحاظ ملی، منطقهیی و بینالمللی قرار دارند و این شرایط در ایجاد فصایی متفاوت در مذاکرات بیتاثیر نبوده است. در این رابطه شرایط منطقه و تحولات خاورمیانه یکی از کلیدیترین موضوعات اثر گذار بر مذاکرات ایران و ۱+۵ بوده است. همچنین تحولات داخلی آمریکا به ویژه انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا، نبود اجماع کافی میان کشورهای ۱+۵ در برخورد با ایران و … از جمله این مسایل هستند.
به گزارش ایسنا، نشست عصر مذاکرات “استانبول ۲″با دو ساعت تاخیر آغاز شد و خیلی زود به اتمام رسید. اشتون ابتدا به میان خبرنگاران آمد با این حال سعید جلیلی بر خلاف کاترین اشتون به سوالات بیشتری را پاسخ داد.
جلیلی درباره تهیه برنامه کاری که قرار است تا قبل از مذاکرات بغداد در خرداد ماه آماده شود و همزمان اعمال تحریمهای یکجانبه از سوی آمریکا و اروپا در پاسخ به ایسنا گفته که “ادامه حرکت رو به جلو و موفقتآمیز بودن این حرکت منوط به این است که رویکرد گفتوگو و همکاری به جای دیگر رویکردها جایگزین شود. ما همکاریها را بعد از مذاکرات بغداد شکل میدهیم.”
نصب بنر شهدای هستهیی ایران در پشت سر جلیلی هنگام کنفرانس خبری بحث زیادی را در محل کنفرانس میان هیات ایرانی و میزبان به راه انداخت و در نهایت با وجود مخالفتها این بنر نصب شد.
بیش از ۲۰۰ خبرنگار ترک، ایرانی و بینالمللی، مذاکرات روز شنبه ایران و ۱+۵ را پوشش دادند. حضور گسترده خبرنگاران در این مذاکرات قابل توجه بود.
ترکیه برای بار دوم در استانبول، میزبان این مذاکرات بود. با وجود میزبانی مطلوب اما قطع بیش از شش ساعته اینترنت خبرنگاران مشکلات بسیاری را برای آنان به وجود آورد. از سویی محدودیتهای بسیاری برای خبرنگاران در پوشش دیدارها و ملاقاتهای مقامات هنگام شروع مذاکرات وجود داشت که این محدودیت برای خبرنگاران ایرانی بیشتر بود.
“اخلاص” خبرگزاری و شرکت خدماترسانی رسانهیی ترکیه روز شنبه به هنگام قطع اینترنت، اقدام به فروش اینترنت بسیار گران بین خبرنگاران کرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان همچنین روز شنبه پس از نشست صبح مذاکرات با احمد داود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، کاترین اشتون و سرگی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه جداگانه دیدار کرد.
جلیلی همچنین یک روز پیش از مذاکرات در ضیافت شامی در کنسولگری ایران در استانبول با کاترین اشتون دیدار کرد. این دیدار در فضایی آرام و به دور از بحثهای اختلافزا برگزار شد.
همچنین دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان روز جمعه پیش از مذاکرات با وزیر امور خارجه ترکیه در دفتر کارش دیدار کرد.
وزیر خارجه ترکیه پس از این دیدار با جلیلی درباره مذاکرات ایران و ۱+۵ به ایسنا گفت که “خبرهای خوبی پس از مذاکرات خواهیم شنید.”
احمد داود اوغلو روز شنبه در محل مذاکرات در “لطفی کردار” از هیاتهای مذاکره کننده صمیمانه استقبال کرد.
هیاتهای کشورهای عضو ۱+۵ از حاضر شدن مقابل رسانههای گروهی هنگام ورود به محل مذاکرات اجتناب کردند.