به گزارش افق طی عملیات های مختلف، دست دشمنان بعثی از خاک ایران کوتاه و در این تک و پاتک ها، شکست های سنگینی بر دشمن وارد می شد. از جمله این عملیات ها می توان به عملیات کربلای ۷ معروف به کربلای “حاج عمران” در غرب پیرانشهر که در اسفند ماه سال ۶۵ انجام شد، اشاره کرد.
در جریان استراتژی دفاع متحرک عراق ، قله های ۲۴۳۵و ۲۵۱۹در شمال و جنوب غرب پادگان حاج عمران که کاملاً بر منطقه مسلط بودند ، به دست دشمن افتاد.
برای بازپس گیری این دو ارتفاع، ابتدا عملیات کربلای۲ در شهریور ماه سال ۶۵ اجرا گردید که طی آن ارتفاع ۲۴۳۵ آزاد، اما ارتفاع ۲۵۱۹ همچنان در اشغال عراقی ها باقی ماند .
در حالی که ایران اسلامی خود را آماده می‌کرد تا با اجرای عملیات کربلای ۷، ضربهای دیگر به دشمن وارد آورد، بر اثر شرارتهای رژیم بعث عراق، جبهه جنوب بار دیگر به شدت فعال شد و رزمندگان مستقر درمنطقه عملیاتی کربلای ۵ نیز ، منطقه شلمچه را به قتلگاه بعثیان تبدیل کردند.
در چنین شرایطی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، عملیات کربلای ۷ را در ۱۲ اسفند ۶۵ با رمز مبارک یا مولای متقیان در عمق خاک عراق واقع در منطقه حاج عمران در ساعت ۲۴ شب، با اهداف آزاد سازی ارتفاعات مهم منطقه، انهدام ماشین جنگی دشمن، تسلط بر منطقه حاج عمران و ایجاد تسهیلات لازم برای ادامه نبرد در منطقه آغاز نمود.
در اسفند ماه همان سال در حالیکه توجه نیروهای عراقی به نبرد بزرگ شرق بصره معطوف بود ، عملیات کربلای۷ با هدف آزاد سازی ارتفاع ۲۵۱۹با موفقیت اجرا گردید ، در این دو عملیات (به ویژه عملیات کربلای ۷) نقش نیروهای ارتش بسیار پر رنگ بود .
نبرد در کوهستان
عملیات کربلای ۷ در تاریخ ۱۳ اسفند ۱۳۶۵ در غرب پیرانشهر و در عمق ۲۰ کیلومتری خاک عراق، توسط لشکر ۶۴ ارومیه در منطقه‌ای کوهستانی و پوشیده از برف با ارتفاع چندین متر به اجرا درآمد که در نتیجه آن، ارتفاعات ۲۵۱۹ و گردمند که بر محور پیرانشهر، حاج عمران، دربند، چومان مصطفی به رواندوز تسلط و اشراف دارند، به تصرف رزمندگان ارتش جمهوری اسلامی درآمد و تا پایان جنگ در دست نیروهای خودی باقی ماند.
ارتفاع حساس ۲۵۱۹ پیش از این، دو بار طی عملیات‌های والفجر۲ و کربلای ۲ به تصرف رزمندگان ایران درآمده بود، لیکن ارتش عراق هر بار با اجرای آتش سنگین و پاتک‌های متوالی تلفات سنگینی بر رزمندگان ایرانی وارد آورده و این مناطق مهم را باز پس گرفته و بر عمق منطقه عملیات مسلط شده و دید و تیر کافی بر روی نیروهای ایرانی را به دست آورده بود.
لشکر ۶۴ ارومیه در جریان عملیات کربلای ۷ توانست با تلفات نسبتاً کم و در شرایطی که عملیات در جبهه‌های غرب و جنوب تقریباً به بن‌بست رسیده بود و دریک وضعیت آب و هوایی نامساعد، بار دیگر ارتفاع ۲۵۱۹ را تصرف و تا پایان جنگ تحمیلی آن را در مهار خود نگه دارد.
زمین منطقه عملیات
محدوده عملیات شامل مناطق حاج عمران، تنگه دربند، ارتفاعات گردمند، تپه سرخی، یال کله اسبی و دامنه جنوبی ارتفاعات گردیکو معروف به تپه شهدا می‌باشد.
منطقه حاج عمران عراق در غرب پیرانشهر واقع شده و ناحیه‌ای کوهستانی و صعب‌العبور است، این بخش کوهستانی در امتداد رشته کوه آرارات قرار دارد، دارای قله‌های متعددی است که در محدوده عملیات کربلای ۷ می‌توان ارتفاعات بز مرگ سیر، تمرچین، قمطره، سکانیان، کفارستان، واراس، گرده مند،۲۵۱۹ (شاه کوه یا سلطان‌الجبال)، گرده کوه، کدو و شهدا را نام برد.
دره‌های عمیق، شکاف‌ها، پستی‌ها و بلندی‌های فراوان از ویژگی‌های این ناحیه است.
به طور کلی زمین در منطقه عملیاتی کربلای ۷ کوهستانی و دارای بریدگی‌های زیاد و صعب‌العبور بوده و فقط نیروهای پیاده با تجهیزات سبک قادر به حرکت در آن می‌باشند.
اهمیت منطقه عملیات
عملیات زمینی نیروهای مسلح عراق در جریان جنگ تحمیلی متکی به یگان‌های زرهی و مکانیزه بوده و اغلب در طول روز به اجرا در می‌آمد ، از طرف دیگر نیز نیروهای ایرانی در طول جنگ، تجربیات ارزنده‌ای از عملیات شبانه و به صورت پیاده کسب کرده بودند و اجرای عملیات‌های تهاجمی در مناطق کوهستانی و صعب‌العبور برای یگان‌های خودی ممکن‌تر و آسان‌تر از جبهه جنوب غرب می‌نمود.
اما از سوی دیگر تسلط بر این ارتفاعات تنها محور ارتباطی بین دو کشور در این ناحیه، یعنی جاده پیرانشهر – رواندوز را تهدید می‌کرد و با استقرار بر روی قله ۲۵۱۹، شهدا و دیگر قله‌های مجاور این ارتفاع، در عمق حدود ۲۰ کیلومتری خاک عراق، شهرک‌ها و روستاهای شیورش، حاج عمران، زینو، میوتان، رایات، دربند، نو پوردان، گلاله، چومان مصطفی و پادگان حاج عمران و بخش عمده فعالیت‌های دشمن زیر دید و تیر مستقیم نیروهای خودی قرار می‌گرفت و ضمن نا امن کردن منطقه برای دشمن تلفات و ضایعاتی بر او وارد می‌شد، علاوه برآن، ادامه پیشروی به عمق خاک عراق در این ناحیه نیز تسهیل می‌گردید.
مأموریت ابلاغ شد
لشکر ۶۴ پیاده ارومیه مأموریت دارد ضمن ادامه پدافند از ساعت ۱ بامداد روز ۱۳ اسفندماه ۱۳۶۵ با رمز «یا مولای متقیان (ع)، یا فاطمه الزهرا (س)” تک نموده، ارتفاع ۲۵۱۹ را تصرف و بنا به دستور، تک را به سمت باختر ادامه دهد.
یکی از اهداف این عملیات، ایراد تلفات و ضایعات بر دشمن به تلافی خون پاک مردم بی‌گناه کشورمان، به‌ویژه مردم شریف استان آذربایجان غربی که در جنگ شهرها و حملات ناجوانمردانه هوایی دشمن به شهرهای و روستاهای این استان و استفاده مکرر از سلاح شیمیایی به شهادت رسیدند، بود.
تحمیل اراده نیروهای خودی به دشمن و قرار دادن نیروهای خودی در مواضع و شرایط بهتر، بر هم زدن سازمان و آرایش جنگی دشمن و نامتعادل ساختن نیروهایش، کاهش فشار جنگی دشمن در منطقه عملیاتی کربلای ۵ -۶ و ایجاد زمینه برای اجرای عملیات‌های بعدی توسط قرارگاه عملیاتی رمضان، از دیگر اهداف این عملیات مهم بود.
آرایش نیرو ها
نیروهای خودی در این عملیات از بخش های اصلی و پشتیبانی ، یکان‌های تک‌رو (خط‌شکن)، یگان جنگاوران تیپ ۳ با استعداد ۱۸۰ نفر، گردان تکاور، گردان ۱۰۳ پیاده، یگان‌های احتیاط ، گردان ۱۱۵ پیاده ، گردان ۱۳۲ پیاده ، گردان ۱۹۸ پیاده ،گردان، ۱۶۷ پیاده ، یگان‌های پشتیبانی آتش، دسته‌های خمپاره‌انداز ۱۲۰ م م و سایر سلاح‌های سازمانی گردان‌های هجومی و احتیاط ، گردان‌های توپخانه لشکری با مقدورات موجود، آتش گردان‌های رزمی تحت کنترل تیپ ۲ مستقر در مواضع مربوط و سه تیم آتش از هوانیروز کرمانشاه ، تشکیل می شد.
اجرای عملیات
در ساعت ۲۴ روز ۱۲ اسفند ۱۳۶۵، عملیات کربلای ۷ با رمز مقدس «یا مولای متقیان علی(ع)» آغاز و در همین ساعت یگان جنگاوران از خط عزیمت، عبور و به سوی مواضع دشمن پیشروی کرد.
این یگان پس از حدود یک ساعت و ۴۰ دقیقه اعلام کرد که کلیه نیروها با آرایش جنگی در نزدیکی موانع دشمن مستقر و عناصر متخصص دسته شناسایی و تیم مهندسی مشغول ایجاد معبر و خنثی‌سازی مین‌ها و بریدن سیم‌های خاردار دشمن هستند، بلافاصله گردان تکاور و پس از آن گردان ۱۰۳ پیاده از خط عزیمت عبور کردند.
سرانجام پس از حدود دو روز نبرد سنگین و در مواردی تن به تن که با آتش مداوم و مؤثر یگان‌های توپخانه و بالگردهای هوانیروز پشتیبانی می‌شد، یگان‌های تکاور موفق شدند اهداف از پیش تعیین شده را تصرف، تمامی پاتک‌های دشمن را سرکوب و مواضع خود را بر روی اهداف تصرف شده تثبیت کنند.
دستاوردهای عملیات کربلای ۷
رزمندگان لشکر ۶۴ ارومیه در جریان عملیات کربلای ۷ ، ارتفاعات راهبردی منطقه از جمله ارتفاع بسیار مهم ۲۵۱۹، گردمند، تپه سرخی، یال کله اسبی و حدود ۵۰ کیلومتر مربع از خاک عراق را به تصرف خود در آورده، محور عمومی پیرانشهر و رواندوز عراق را آسیب‌پذیر ساختند و بر شهرها و آبادی‌های عراق در این منطقه از جمله چومان مصطفی، مسلط شدند و پادگان حاج عمران را نیز از دست دشمن خارج کردند.
خسارت به دشمن
در این عملیات حدود ۳ هزار نفر از نیروهای دشمن کشته و زخمی شدند و ۲۸۹ نفر از آنان نیز به اسارت رزمندگان پرتوان لشکر ۶۴ پیاده درآمدند و ۹ پاتک سنگین عراق به منظور بازپس‌گیری مواضع از دست رفته‌اش با تلاش و مجاهدت رزمندگان لشکر، سرکوب و با شکست مواجه شد.
۱۲ گردان پیاده دشمن از تیپ‌های ۱، ۲ و ۳ لشکر ۲۳ کماندویی سپاه پنجم عراق، تیپ‌های ۹۳ و ۹۶ احتیاط مستقر در منطقه، تیپ‌های ۱۰۸ و ۶۰۶ پیاده و ۵ گردان توپخانه، آسیب کلی دید و چندین دستگاه تانک و نفربر و خودرو دشمن منهدم و مقادیر زیادی از انواع جنگ‌افزارهای سبک و سنگین دشمن با مهمات مربوط سالم به غنیمت رزمندگان خودی درآمد.
تجهیزات منهدم شده دشمن، حدود ۹۰ دستگاه تانک، ۱۵۰ دستگاه خودرو، ۶۰ عراده توپ، پنج انبار مهمات، ده‌ها قبضه سلاح نیمه‌سنگین و سبک از قبیل خمپاره‌انداز و… بود.
غنایم به دست آمده از دشمن
در این عملیات بسیار سخت که در شرایط جوی و بد آب و هوایی ( ۲۰ درجه زیر صفر) انجام شد، بیش از هشت دستگاه تانک، پنج دستگاه خودرو، پنج عراده توپ، تعدادی خمپاره‌انداز و سلاح سبک و مقدار زیادی مهمات از دشمنان به دست رزمندگان افتاد.
علل پیروزی رزمندگان لشکر ۶۴ پیاده در این عملیات
به طور حتم می توان، فرماندهی قوی و مدبرانه سرهنگ آذرفر بر لشکر، وجود روحیه و میل جنگجویی و اعتماد به نفس در رزمندگان لشکر ۶۴ که به سبب وجود فضای معنوی، ایمان و اعتقاد راسخ به جوهره دفاع از ارزش‌های دینی و ملی که در اثر آموزه‌ها و عملکرد مسئولان اثر گذار لشکر ایجاد شده بود، آموزش و مهارت رزم در کوهستان و شرایط نامساعد جوی، تأکید شدید بر رزم شبانه، رعایت اصل غافلگیری، حفظ اسرار عملیات و بهره‌برداری موفقیت‌آمیز از پوشش و فریب تاکتیکی، سرعت عمل، طرح‌ریزی، هدایت و نظارت ستادی درست، هماهنگی بسیار نزدیک بین عناصر رزمایشی و عناصر آتش، شناسایی نسبتاً خوب از مواضع و موانع دشمن، داشتن آتش پشتیبانی دقیق و پرحجم را از دلایل موفقیت در عملیات مهم و ایذایی کربلای ۷ عنوان کرد.
مهندسی رزمی
در جریان جنگ تحمیلی برتری چشمگیر یگان‌های مهندسی ارتش عراق بر یگان‌های خودی، به‌ویژه در ایجاد موانع و استحکامات محرز بوده و یگان‌های تکاور همیشه از کمبود تجهیزات مهندسی و عملکرد ضعیف یگان‌های مهندسی ناراضی بوده‌اند، اما در عملیات کربلای ۷ که در محدوده کوچکی به اجرا درآمد، عملکرد گردان ۴۰۷ مهندسی و جهاد قم با حرکات گام به گام بلدوزرها در کنار افراد پیاده و فعالیت و تلاش آنان در زیر آتش خمپاره‌انداز و گلوله توپخانه با جایگزین کردن فوری رانندگان مجروح شده توسط گردان مهندسی و ایجاد استحکامات و احداث جاده دسترسی به مواضع متصرفی قابل تحسین بود.
