محوطه‌ی شغاب در۳ کیلومتری قسمت جنوبی شهر بوشهر و بخش مرکزی بندر بوشهر قرار دارد و یکی از نقاط دیدنی این شهر به شمار می‌آید. این محوطه مربوط به اواخر دوره‌ی اشکانی و دوره‌ی ساسانی است. موضوع جالبی که در قبرستان شغاب به چشم می‌خورد وجود اسکلت‌های مدفون شده‌ی اموات در داخل خمره‌های بزرگ و کوچک نخودی رنگ است که روی برخی از خمره‌ها نوشته‌ای نیز نقش بسته‌ است. در دین زرتشت، جسدها را درون خمره یا تابوت‌هایی از جنس سنگ و سفال و در داخل صخره‌های سنگی می‌گذاشتند تا طبق اعتقاد آنها، خاک آلوده نشود. اما چه چیز دیگری در مورد این گورستان قابل توجه است؟ همراهمان باشید!

شغاب

آنچه در مورد این گورستان عجیب مورد توجه است این است که با گذشت زمان و با متلاشی شدن اجساد، استخوان‌ها را همراه با آنچه همراه اجساد دفن شده بود، داخل استودانی می‌گذاشتند تا به این ترتیب، فضا برای دفن دیگر مردگان فراهم شود و به گورستان بزرگتری نیاز نباشد. اشیاء کشف شده در این قبرستان که در خمره‌های بزرگ و کوچک قیراندود قرار گرفته‌اند، مشتمل بر تابوت‌های سنگی مکعب شکل و مهره‌های عتیقه‌ی تزیینی هستند. بد نیست بدانید که این قبرستان به ایلامی‌ها تعلق دارد. استخوان‌دان‌های سفالی، خمره‌هایی هستند که تقریبا قطر دهانه‌ی آنها ۱۴ سانتی‌متر و ارتفاع آنها ۸۷ سانتی‌متر و ضخامت آنها به طور متوسط ۵/۱ سانتی‌متر است. پایه‌ی آنها نوک تیز بوده و ۱۸ سانتی‌متر طول دارد و قطر کف این پایه‌ها ۳ سانتی‌متر است. بخشی از این پایه در برخی خمره‌ها توپر بوده و در برخی خمره‌ها میان‌تهی است.

گورستان شغاب

با دیدن کلمه‌ی «شغاب» ابتدا تصور خواهید کرد که این واژه به معنی پاره‌پاره شدن آب در جایی باشد، به این صورت که کلمه‌ی شغاب را به‌صورت دو جزء «شغ» و «آب» بررسی کنیم، شبیه بناب یا میاندوآب. البته با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی شهرستان بوشهر و نبود جریان آب دائمی که به مکان گورستان شغاب کشیده شود، به این اصل می‌رسیم که این واژه باید معنی دیگری به‌ جز استنباط سطحی «شغ ـ آب» داشته باشد. ارتباط کلمه‌ی شغاب با «شغا» به معنی جعبه‌ی تیردان و تیرکش، تعبیر صحیح‌تری است، زیرا با اشکانی دانستن گورستان شغاب، این نام با بهترین خصلت جنگاوران پارتی یعنی تیراندازی آن‌ها، پیوند پیدا می‌کند. در این صورت، قدمت این کلمه در شناسنامه‌ی تاریخی‌اش به پیش از میلاد می‌رسد.

گورستان شغاب در بوشهر

محوطه‌ی گورستان شغاب، شامل پشته‌های کم ارتفاعی است که تا لب دریا جابه‌جا کشیده شده‌اند. این پشته‌ها هر چه به روستای شغاب نزدیک‌تر می‌شوند، بیشتر قابل دیدن هستند. همین پشته‌های کم ارتفاع هستند که به صورت گورستان درآمده‌اند و ارتفاع کم آنها باعث شده گورستان سطحی به نظر برسد. این پشته‌ها تا کنار دریا ادامه یافته‌اند. پس از این پشته‌ها، زمین‌های صافی قرار دارد که به طرف پادگان نیروی هوایی بوشهر ادامه پیدا می‌کنند. بخشی از این پشته‌های گورستان تقریبا در ناحیه غربی، توسط شهرداری به منظور ایجاد فضای سبز و پارک تخریب شده است.

گورستان شغاب در بوشهر

گورستان شغاب حدود سال ۱۳۷۷ توسط اداره میراث فرهنگی کشف و از این سال در فهرست آثار ملی ثبت شده است. آیا تا به حال این گورستان عجیب را از نزدیک دیده‌اید؟ اصلا از وجود چنین جاذبه‌ی عجیبی در جنوب کشورمان باخبر بودید؟ اگر تجربه‌ی بازدید از گورستان شغاب را داشته‌اید، آن را با ما و سایر همراهان لست‌سکند به اشتراک بگذارید.