احمد جباری امروز در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در بندرعباس در جایگاه رئیس کمیته حمل و نقل مجلس نهم به سوالات متعدد ما در زمینه توانمندی‌ها و ظرفیت‌های صنعت هوایی کشور و میزان تاثیر نوسازی ناوگان هوایی بر رونق شهرهای دور از مرکز بخصوص شهرهای مختلف استان هرمزگان پاسخ داد.
فارس: طی سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای خرید هواپیماهایی با عمر کمتر از ۱۰ یا ۱۵ سال از سوی شرکت‌های مختلف هواپیمایی صورت گرفت که تا حدودی نیز وضعیت ناوگان هوایی را بهبود داد. به نظر شما میزان تاثیر خرید هواپیماهای جدید و اضافه شدن آنها به ناوگان هوایی کشورمان چقدر است و آیا می‌توان با ورود هواپیماهای جدید، مسیرهای جدید تعریف کرد؟
عمر ناوگان هوایی کشورمان حدود ۱۵ سال است که البته هواپیماهایی نیز با عمر بیش از ۲۵ سال نیز در ناوگان هوایی وجود دارند که با تعمیرات اساسی صورت گرفته به دست متخصصان داخلی همچنان در ناوگان در حال ارائه خدمات هستند.
نکته مهم در فرآیند نوسازی ناوگان هوایی میزان اعتباری است که از سوی دولت برای این بخش اختصاص می‌یابد.
در توافق اخیری که از سوی وزارت راه و شهرسازی در جریان سفر رئیس‌جمهور به ایتالیا و روسیه شاهد آن بودیم، قرار شده تا این خرید اعتباری و در قالب تسهیلات باشد که فرمول مناسبی برای خرید هواپیما در حال حاضر در جهان است که هواپیماها بخشی از درآمد فعالیت‌شان در مسیرهای مختلف پروازی را بابت استهلاک تسهیلات دریافتی پرداخت می‌کنند.
از طرف دیگر عدم وجود هواپیماهای نو در ساختار ناوگان هوایی موجب بالارفتن قیمت تمام شده بلیت در مسیرهای مختلف شده که بخشی از آن به علت مصرف بالای سوخت و بخشی نیز به دلیل هزینه‌های جانبی است. در صورت ورود هواپیماهای نو به ناوگان هوایی شاهد کاهش قیمت بلیت هواپیماها خواهیم بود. در حال حاضر بسیاری از کشورهای همسایه ایران در برخی از مسیرهای پروازی قیمت بلیت‌ها را بسیار نازل عرضه می‌کنند که حتی با مسیرهای داخلی ما برابری می‌کند.
فارس: آیا می‌توان مسیرهای جدید پروازی در کشور تعریف کرد؟
در حال حاضر تنها ۸ فرودگاه در کشور به طور اقتصادی فعالیت می‌کنند که نبود مسافر، نبود هواپیماهای کوچک و غیراقتصادی بودن پرواز به برخی از شهرهای کشورمان موجب شده که سایر فرودگاه‌های کشور غیرفعال و یا نیمه فعال باشند. اگر هواپیماهای جدید بتوانند در مسیرهای درون استانی مانند استان هرمزگان و یا در مسیرهای کوتاه نظیر بندرعباس – کرمان، بندرعباس – جاسک، بندرعباس – عسلویه، بندرلنگه – شیراز و …فعال شوند، هم سبب رونق در این مناطق شده و هم امکان بهره‌برداری از فرودگاه‌های غیرفعال کشورمان را نیز که هزینه‌های قابل توجه صرف ساخت آنها شده، فراهم می‌آورند.
فارس: با توجه به این که تنها یک درصد از جمعیت کشور از هواپیما برای تردد استفاده می کنند، آیا سرمایه‌گذاری گسترده در این زمینه می‌تواند اقتصادی باشد؟
دولت بنا دارد تا هواپیماهای جدید را بر اساس تسهیلات خارجی خریداری کند بنابراین ارزی در شرایط کنونی از کشور خارج نمی‌شود. البته باید مراقب طرف‌های غربی در عمل به قراردادهایشان بود تا مبادا منافع ملی ما در معرض خطر قرار بگیرد. اقدام دولت در خرید اعتباری هواپیماهای جدید از طرف‌های فرانسوی و ایتالیایی هوشمندانه بود و باید با هوشمندی این روند پیگیری شود.
به طور قطع اگر قیمت تمام شده بلیت برای مردم رقابتی شده و کاهش یابد و مسیرهای پروازی متناسب با نیاز مردم طراحی شود، میزان بهره‌مندی مردم از ناوگان هوایی بیشتر می‌شود. نوسازی ناوگان هوایی می‌تواند زمینه رونق بیشتر در شهرهای دور از مرکز را نیز فراهم کند.
فارس: تاثیر نوسازی ناوگان هوایی بر استان هرمزگان چگونه خواهد بود؟
باید دید که وزارت راه و شهرسازی بنا دارد تا هواپیماهای جدید را با چه اولویتی و در چه مسیرهایی به کار بگیرد. البته زمان تحویل اولین هواپیما از شرکت ایرباس دست کم دو تا سه سال دیگر خواهد بود و این گونه نیست که از فردای توافق بتوان شاهد پرواز آنها در آسمان کشور بود.
هرمزگان از معدود استان‌های کشور است که بیشترین تعداد فرودگاه را دارد و می‌تواند به هاب فرودگاهی منطقه نیز تبدیل شود. دو فرودگاه کیش و قشم از موقعیت خوبی در منطقه و جهان برای تبدیل شدن به هاب هوایی برخوردارند که باید برای آنها برنامه‌ریزی کرد. در دیدار اخیر با آقای آخوندی در مورد ضرورت توجه به توسعه فرودگاه‌های استان هرمزگان تاکیدات لازم را داشتم.
فرودگاه بندرلنگه به دلیل محدودیت پروازهای داخلی با کمبود پرواز مواجه شده که می‌توان در آینده به توسعه و افزایش شمار پروازهای آن امیدوار بود. توسعه فرودگاه کیش و قشم نیز ضروری است. در عین حال امکان توسعه فرودگاه جاسک نیز فراهم شده است و برقراری پرواز در این فرودگاه نیز دور از انتظار نیست.
فرودگاه بندرعباس که یکی از فعال‌ترین فرودگاه‌های کشور است نیز در افق توسعه هر چه بیشتر قرار خواهد گرفت و در صورت کاهش قیمت بلیت، می‌توان انتظار افزایش چشمگیر مسافر در این مسیر را داشت.
فارس: توسعه سایر بخش‌های حمل و نقلی نظیر راه و راه‌آهن در آینده با توجه به فضای پساتحریم چگونه است؟
ما در زمینه ساخت راه در کشور دچار محدودیتی جز در بخش منابع نیستیم اما در حوزه راه‌آهن با برخی محدودیت‌ها به خصوص در زمان تحریم‌ها مواجه بودیم که می‌توان پس از تحریم برای رفع آنها و سرمایه‌گذاری در این بخش برنامه‌ریزی کرد.
حوزه ریلی یکی از ایمن‌ترین و اقتصادی‌ترین ابزارهای حمل و نقلی در جهان است که ما در کشورمان باید بیش از آنچه که تاکنون بدان توجه کرده‌ایم، نسبت به توسعه آن برنامه‌ریزی کنیم. در زمینه سرمایه‌گذاری در زمینه ساخت و استفاده از واگن‌ها و لوکوموتیوهای جدید با سرعت بالا و مصرف پائین و برقی کردن برخی مسیرهای داخلی و همین طور دو خطه کردن برخی مسیرها نیز باید برنامه‌ریزی کنیم.
فارس: چشم‌انداز آینده توسعه کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟
کشور ما دارای موقعیت‌های منحصربفردی در زمینه‌های گوناگون است که سرمایه‌گذاری در هر بخش از آن می‌تواند اقتصادی و زودبازده باشد اما نباید این مسیر تنها چشم به خارج از مرزها دوخت بلکه باید با اتکای به سرمایه‌ها و ظرفیت‌های داخلی و توان عملی بخش‌های علمی که رویکرد جهادی دارند، در این مسیر اولویت‌ها را تعیین و راهبری کرد.
اقتصاد ایران با نسخه داخلی و با فرصت‌شناسی قابل درمان و اصلاح است و بدون شک ایران با عمل به سند چشم‌انداز ۲۰ ساله و اجرایی کردن برنامه‌های توسعه که مبتنی بر فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی تدوین می‌شود به جایگاه شایسته خود در منطقه و جهان خواهد رسید.
