افق آنلاین ، حسین کنعانی مقدم کارشناس مسائل سیاست خارجی درباره گام پنجم کاهش تعهدات ایران، گفت: با توجه به تحرکات دیپلماتیک اخیر تهران به ویژه سفر رئیس جمهور کشورمان به ژاپن به نظر می‌رسد که توکیو تمایل دارد جایگزین آمریکایی‌ها در ۱+ ۵ شود و از این طریق بتوانند بخشی از تعهدات واشنگتن در قبال ایران را اجرایی کند.
او افزود: اروپایی‌ها هم تمایل خود را در این موضوع نشان داده‌اند که اگر ژاپن به ۱+ ۵ بپیوندد بخشی از تعهدات مالی را از طریق توکیو انجام دهند اما شرط آنها این است که بتوانند در خلیج فارس حضور نظامی داشته باشند و امنیت انرژی از سوی ایران برای آنها تامین شود.
کنعانی مقدم گفت: ظاهرا آمریکایی‌ها می خواهند اول مذاکره با ایران را رقم زده و بعد تحریم‌ها برداشته شود اما در مقابل، شرط تهران برداشته شدن تحریم‌ها و سپس طرح بحث مذاکره آن هم در چارچوب برجام است.
کارشناس مسائل سیاست خارجی با اشاره تهدید اروپا به استفاده از مکانیسم ماشه در صورت برداشتن گام های بعدی ایران، تصریح کرد: اهرم ماشه به این صورت است که اگر قطعنامه ۲۲۳۱ زیر پا گذاشته شود تمام تحریم‌های قبلی که به واسطه این قطعنامه برداشته شده مجدد برمی گردد و این بدان معناست که برجام یک بازی سیاسی نبوده است.
او افزود:چهارمین مهلت شصت روزه ایران به کشورهای طرف برجام کمتر از دو هفته دیگر به اتمام می‌رسد و ایران آن گونه که مقامات ارشد این کشور از حسن روحانی رئیس جمهور، دبیر شورای امنیت ملی گرفته تا روانچی و عراقچی گفته اند، در صورت عملی نشدن مطالبات، ایران در پنجمین گام، اقدام به کاهش دوباره تعهدات برجامی خود خواهد کرد.
باشگاه خبرنگاران / لازم به ذکر است که گام پنجم کاهش تعهدات ایران حدود هشت روز دیگر برداشته می شود. رئیس جمهور کشورمان روز شنبه در ژاپن تهدید کرد که در صورت ادامه نقض‌ها و بدعهدی‌های طرف مقابل، احتمالا خروج ایران از برجام وجود خواهد داشت. این که گام پنجم ایران دقیقا چه خواهد بود هنوز مشخص نیست، ولی تحلیلگران بر این باورند که احتمال داد گام بعدی یکی از گزینه‌های نصب حدود ۱۱ هزار سانتریفیوژ IR-۱ و بیش از ۸۰۰ سانتریفیوژ IR -۲M که می‌تواند ظرفیت غنی سازی را از حالت فعلی به سه برابر افزایش دهد یا افزایش غنی سازی به ۲۰ درصد و نیز کنار گذاشتن اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را باشد.
همچنین علی شمخانی در این زمینه اظهار کرده که نوع رفتار اروپایی‌ها همچون ماه‌های گذشته تحرک خاصی نداشته و گشایشی در انجام تعهدات آنها دیده نمی‌شود. اروپا همچنان به گفتار درمانی ادامه داده و به جای اجرای ۱۱ بندی که سال گذشته متعهد شده بودند یا حتی خواسته حداقلی ایران برای فروش نفت و بازگشت پول آن، تنها به حمایت لفظی از برجام ادامه می‌دهند با این تفاوت که به تازگی با نزدیک شدن به موعد گام پنجم، گستاخ‌تر از گذشته تهدید را هم چاشنی لفاظی‌های خود کرده اند و از فعال شدن احتمالی مکانیسم ماشه در برجام سخن می‌گویند. مکانیسمی که در صورت اجرا و انجام مراحل آن منجر به تجدید تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران خواهد شد.
