یائسگی زودرس و نحوه درمان آن

علاوه بر مواجهه با شرایط جسمی در این دوران، نوسانات خلقی و دیگر موراد عاطفی و روحی همراه با یائسگی رخ می دهد که زنان باید با آنها کنار بیایند. به طور مثال ممکن است زن میل به بارداری داشته باشد اما به دلیل یائسگی زودرس قادر نبوده و برای همین دچار افسردگی و نوسان روحی و خلقی می شود. مراجعه به دکتر برای تشخیص یائسگی و پیدا کردن راه هایی برای درمان آن می تواند این عوارض روحی و جسمی را کاهش دهد. دکتر متخصص یائسگی زودرس در این امر، می تواند به فرد کمک بزرگی کند.

علائم یائسگی زودرس چیست؟

علائم یائسگی زودرس به طور معمول مشابه با همان چیزی است که زنان در طی یائسگی طبیعی تجربه می کنند و شامل موارد زیر می باشد:

• دوره های نامنظم قاعدگی و یا پریود نشدن در چند دوره و بعد از آن پریود شدن
• تجربه قاعدگی با شدت کمتر یا بیشتر از معمول
• گرگرفتگی که احساس گرمای بسیار زیاد در بخش فوقانی بدن است و با تعریق شبانه نیز همراه است.
• این سه علامت نشان می دهد که تخمدان ها در حال تولید استروژن کمتری هستند. در کنار علائم فوق، ممکن است برخی از خانمها موارد دیگری را نیز تجربه کنند که مهمترین آنها عبارتند از:
• خشکی واژن
• تحریک پذیری مثانه و بی اختیاری در ادرار
• تغییرات خلق و خویی و عاطفی (تحریک پذیری، نوسانات خلقی، افسردگی خفیف)
• خشک شدن پوست، چشم ها یا دهان
• بی خوابی
• کاهش شدید میل جنسی

علاوه بر علائمی که بدان اشاره شد، اگر سن شما زیر ۴۰ سال است و هر یک از موارد گفته شده را تجربه کرده اید، باید به دکتر برای تشخیص یائسگی زودرس مراجعه کنید. در جلسات معاینه دکتر یائسگی در مورد سابقه این امر در خانواده، سابقه شیمی درمانی یا پرتونگاری و یا وجود اختلال خود ایمنی مانند کم کاری تیروئید، بیماری گریوز یا لوپوس سوال می کند تا دلیل اصلی این امر را پیدا کند.

عوارض و بیماری های ناشی از یائسگی زودرس

ناباروری اغلب آشکارترین نگرانی هنگام شروع یائسگی است. با این حال، موارد دیگری نیز در رابطه با سلامتی وجود دارد. جریان پایدار استروژن در بدن کاربردهای بسیاری دارد. استروژن، کلسترول خوب که موسوم به HDL است را در بدن افزایش داده و به همان نسبت کلسترول بد یا همان LDL را کاهش می دهد. همچنین رگهای خونی را شل کرده و از ضعیف شدن استخوان ها جلوگیری می کند. از این رو، از دست دادن استروژن زودتر از موعد مقرر می تواند خطر ابتلا به بیماری های متعددی را افزایش دهد:

بیماری قلبی، پوکی استخوان، افسردگی، زوال عقل مهمترین بیماری هایی هستند که فرد ممکن است به آنها دچار شود و برای همین مراجعه به دکتر برای تشخیص یائسگی ضرورت دارد.

یائسگی زودرس چگونه تشخیص داده می شود؟

دکتر برای تشخیص یائسگی زودرس، به احتمال زیاد معاینه را انجام داده و احتمال انجام آزمایش خون نیز هست تا مواردی چون بارداری و بیماری تیروئید را رد کند. دکتر یائسگی همچنین ممکن است آزمایشاتی را برای اندازه گیری میزان استرادیول در بدن فرد انجام دهد. سطح پایین استرادیول – نوعی استروژن – می تواند نشانگر عدم کارایی مناسب تخمدانهای فرد باشد. هنگامی که سطح استرادیول کمتر از عدد ۳۰ را در آزمایش نشان دهد، مشخص می شود که فرد در آغاز یائسگی قرار گرفته است.

با این حال، مهمترین آزمایش مورد استفاده برای تشخیص یائسگی زودرس، آزمایش خون است که هورمون تحریک کننده فولیکول یا FSH را اندازه گیری می کند. در واقع  FSH تحریک کننده و کمک کننده به تخمدان ها برای تولید استروژن محسوب می شود. هنگامی که تخمدانهای شما تولید استروژن را کاهش می دهد، سطح FSH در بدن به طور طبیعی افزایش می یابد که معمولاً نشان می دهد یائسگی آغاز شده است.

مقادیر پایین استروژن می تواند منجر به تغییر در وضعیت سلامت عمومی یک زن شود و علاوه بر آن خطر ابتلا به برخی شرایط پزشکی مانند پوکی استخوان را افزایش دهد. همچنین کاهش استروژن در بدن، خود باعث بیماری های دیگری از جمله: افزایش خطر ابتلا به آب مروارید، سرطان روده بزرگ و تخمدان، بیماری پریودنتال و کاهش استحکام دندان است. با این حال، در مقایسه با زنانی که یائسگی طبیعی را پشت سر می گذارند، زنان که یائسگی زودرس را تجربه می کنند در برابر مشکلاتی که گفته شد، بیشتر در معرض خطر و تهدید هستند.

نحوه درمان و مدیریت یائسگی زودرس

گرچه یائسگی زودرس به طور کلی نیازی به درمان ندارد، اما گزینه های درمانی وجود دارند که می توانند به شما کمک کنند تا راحت تر با تغییرات در بدن یا سبک زندگی خود مواجه شوید.

درمان کمک می کند تا بدن خود را از هورمون هایی که به طور معمول ایجاد می شوند تا رسیدن به سن یائسگی طبیعی تأمین کنید. مهمترین گزینه برای این کار هورمون درمانی (HRT) است. درمان هورمونی سیستمیک می تواند از بسیاری از علائم رایج یائسگی جلوگیری کند.

علاوه بر هورمون درمانی که باید توسط دکتر یائسگی تجویز شود، برای کمک به کاهش علائمی چون دردناک بودن رابطه جنسی و خشکی واژن، محصولات هورمونی واژن، معمولاً در دوزهای پایین تجویز می شود.

نتیجه گیری

شاید جنبه های منفی یائسگی بیش از نکات مثبت آن باشد اما فراموش نکنید که شروع یائسگی زود هنگام می تواند شما را از برخی بیماری ها محافظت کند. این بیماری ها شامل سرطانهای حساس به استروژن مانند سرطان پستان است. زنانی که دیر وارد یائسگی می شوند (بعد از ۵۵ سالگی) در مقایسه با زنانی که زودتر وارد مرحله انتقال می شوند بیشتر در معرض خطر سرطان پستان هستند. این امر هم به این دلیل است که بافت پستان آنها برای مدت طولانی در معرض استروژن قرار دارد و برای همین مستعد ابتلا به سرطان هستند.

البته فراموش نکنید که خطرات و عوارض جسمی یائسگی زودرس و همچنین مشکلات عاطفی که ممکن است ناشی از آن باشد ایجاب می کند تا  با دکتر یائسگی یا متخصص باروری صحبت کنند تا درمان آغاز شود.